Từ món dân dã miền Tây đến cơn sốt quốc tế: Đặc sản Việt Nam này trở thành tâm điểm xuất khẩu châu Á

	"Vua trái cây" Đông Nam Á mắc kẹt giữa dòng siết kiểm tra an toàn thực phẩm của Trung Quốc
	Thị trường cà phê sôi sục: Giá tăng chưa từng thấy, xuất khẩu bùng nổ

Dừa tươi "cháy hàng" vì nắng nóng và xuất khẩu tăng mạnh

Từ đầu năm 2025 đến nay, thời tiết nắng nóng kéo dài ở khu vực Nam Bộ đã khiến nhu cầu tiêu thụ nước dừa tươi tăng cao. Cùng lúc đó, lượng cung trong nước lại giảm mạnh do đang vào vụ nghịch. Các nhà vườn ở miền Tây Nam Bộ, đặc biệt là tại Bến Tre – thủ phủ dừa của Việt Nam – cho biết sản lượng giảm đến 50% so với vụ chính.

Tại TP.HCM, các vựa trái cây và cửa hàng bán lẻ đều ghi nhận giá dừa tăng chóng mặt. Một chủ cửa hàng ở quận Gò Vấp cho biết giá nhập mỗi trái dừa đã lên tới 13.000 đồng, trong khi hồi đầu năm chỉ khoảng 11.000 đồng. Sau khi cộng thêm chi phí vận chuyển và bảo quản, giá bán lẻ đến tay người tiêu dùng là 16.000 đồng/trái, cao hơn 30% so với cùng kỳ năm trước.

Đối với các loại dừa đặc biệt như dừa dứa – vốn được ưa chuộng trong giới sành ăn – giá đã chạm ngưỡng 20.000 đồng/trái và hiện gần như không còn hàng để bán.

Giá tăng hơn 100%, nguyên nhân từ đâu?

Theo ông Cao Bá Đăng Khoa – Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam, giá dừa tươi đã tăng 110% so với năm 2024, trong khi dừa khô tăng tới 150%. Không chỉ nhu cầu tiêu dùng nội địa tăng, mà nhu cầu xuất khẩu cũng đang rất lớn.

Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia hiện là những thị trường lớn liên tục đặt hàng trái dừa Việt. Đặc biệt, kể từ khi Mỹ và Trung Quốc đồng loạt mở cửa nhập khẩu chính ngạch, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã tìm đến các vùng trồng dừa tại Việt Nam để đặt hàng trực tiếp. Điều này khiến mặt hàng vốn dĩ bình dân như dừa bỗng trở thành "hàng nóng".

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bến Tre xác nhận, nguồn cung dừa nguyên liệu hiện rất khan hiếm do đang vào vụ nghịch. Trong khi đó, các công ty chế biến dừa tại tỉnh này đều đang "khát nguyên liệu" vì có nhiều đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ, EU và Trung Quốc.

Không chỉ trái dừa, mà các phụ phẩm như nước dừa, gáo dừa, xơ dừa cũng đang tăng giá mạnh do nhu cầu chế biến và xuất khẩu tăng. Điều này càng đẩy giá dừa nguyên liệu thô lên cao, khiến các vựa thu mua cạnh tranh gay gắt để giành hàng.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2024, xuất khẩu dừa tươi của Việt Nam đạt giá trị 390 triệu USD, tăng 61% so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị xuất khẩu dừa tươi và các sản phẩm từ dừa đạt gần 1,1 tỷ USD – lần đầu tiên ngành dừa chạm mốc tỷ đô sau 14 năm.

Việt Nam – cường quốc dừa mới nổi

Hiện nay, cả nước có khoảng 200.000 ha trồng dừa, cho sản lượng gần 2 triệu tấn mỗi năm. Trong đó, một phần ba diện tích đã đạt chuẩn hữu cơ theo tiêu chuẩn châu Âu và Mỹ, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và khu vực miền Trung.

Đặc biệt, dừa xiêm xanh Bến Tre – loại dừa được xuất khẩu nhiều nhất – đã được cấp chỉ dẫn địa lý, với hơn 8.300 ha đủ tiêu chuẩn phục vụ xuất khẩu. Tỉnh này cũng đang mở rộng diện tích trồng dừa và xây dựng chuỗi giá trị dừa bền vững để đón đầu cơ hội từ các thị trường lớn.

Việt Nam hiện là quốc gia đứng thứ 4 về xuất khẩu dừa tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, và đứng thứ 5 toàn cầu. Trung Quốc là thị trường lớn nhất, chiếm 25% giá trị xuất khẩu dừa của Việt Nam. Sau khi ký Nghị định thư nhập khẩu chính ngạch vào tháng 8/2024, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đã tăng mạnh.

Bên cạnh Trung Quốc, các thị trường như EU, Mỹ, Hàn Quốc và Canada cũng đang tiêu thụ mạnh các sản phẩm từ dừa Việt Nam nhờ ưu thế về giá cả và hương vị ngọt thanh tự nhiên. Đặc biệt, tại Malaysia, dừa không chỉ là thực phẩm mà còn là vật phẩm cúng bái trong các nghi lễ truyền thống.

Tuy nhiên, ngành dừa cũng đang đối mặt với một số thách thức như: biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến sản lượng, chi phí logistics tăng cao, và cạnh tranh từ các nước trồng dừa khác như Indonesia, Philippines.

Chưa bao giờ trái dừa lại được quan tâm và săn đón như hiện nay. Từ một loại quả bình dân, dừa Việt đã vươn tầm quốc tế, góp phần đưa ngành nông sản nước nhà tiến gần hơn đến giấc mơ tỷ đô bền vững.

Trong bối cảnh nguồn cung giảm nhưng cầu tăng mạnh từ cả trong và ngoài nước, giá dừa được dự báo sẽ còn tiếp tục đứng ở mức cao. Đây là thời điểm vàng để ngành dừa Việt Nam đầu tư mạnh mẽ hơn vào quy trình chế biến, nâng cấp vùng trồng và chuẩn hóa sản phẩm xuất khẩu.