Theo Điều 59 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ năm 2024, có hiệu lực từ 1/1/2025, người điều khiển phương tiện giao thông không chỉ cần đáp ứng yêu cầu về độ tuổi, mà còn phải đảm bảo tình trạng sức khỏe phù hợp với từng loại phương tiện được phép điều khiển.

Thông tư 36/2024 do Bộ Y tế ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, quy định cụ thể về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám định kỳ đối với người điều khiển xe cơ giới và xe máy chuyên dùng. Dưới đây là danh sách chi tiết các bệnh, tật khiến người điều khiển không được phép lái xe, chia theo từng hạng bằng lái.

Những trường hợp cụ thể không được lái xe ra đường

Sau đây là danh sách những trường hợp không được điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông:
1. Các bệnh, tật không được lái xe hạng A1- Đang rối loạn tâm thần cấp.
- Rối loạn tâm thần mạn tính không điều khiển được hành vi.
- Liệt vận động từ hai chi trở lên.
- Thị lực nhìn xa hai mắt: <4/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính).
- Nếu còn một mắt, thị lực <4/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính).
- Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây.
- Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).
- Sử dụng các chất ma túy.
- Sử dụng chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định
2. Các bệnh, tật không được lái xe hạng B1- Rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 06 tháng.
- Rối loạn tâm thần mạn tính không điều khiển được hành vi.
- Động kinh còn cơn trong vòng 24 tháng gần nhất (không/có dùng thuốc điều trị).
- Liệt vận động từ hai chi trở lên.
- Hội chứng ngoại tháp
- Rối loạn cảm giác sâu.
- Chóng mặt do các nguyên nhân bệnh lý.
- Thị lực nhìn xa hai mắt: < 5/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính).
- Nếu còn một mắt, thị lực <5/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính).
- Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây.
- Song thị kể cả có điều chỉnh bằng lăng kính.
- Block nhĩ thất độ II hoặc có nhịp chậm kèm theo các triệu chứng lâm sàng (kể cả đã được điều trị nhưng không ổn định).
- Suy tim độ III trở lên (theo phân loại của Hiệp hội tim mạch New York - NYHA).
- Các bệnh, tật gây khó thở mức độ III trở lên (theo phân loại mMRC).
- Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).
- Sử dụng các chất ma túy.
- Sử dụng chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định.
3. Các bệnh, tật không được lái xe hạng A2, A3, A4, B2, C, D, E, FB2, FC, FD, FE- Rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 24 tháng.
- Rối loạn tâm thần mạn tính.
- Động kinh.
- Liệt vận động một chi trở lên.
- Hội chứng ngoại tháp
- Rối loạn cảm giác nông hoặc rối loạn cảm giác sâu.
- Chóng mặt do các nguyên nhân bệnh lý.
- Thị lực nhìn xa từng mắt: mắt tốt < 8/10 hoặc mắt kém <5/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính).
- Tật khúc xạ có số kính: > + 5 diop hoặc > - 8 diop.
- Thị trường ngang hai mắt (chiều mũi - thái dương): < 160 mở rộng về bên phải < 70°, mở rộng về bên trái < 70°.
- Thị trường đứng (chiều trên-dưới) trên dưới đường ngang <30°.
- Bán manh, ám điểm góc.
- Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây.
- Song thị.
- Các bệnh chói sáng.
- Giảm thị lực lúc chập tối (quáng gà).
- Thính lực ở tai tốt hơn:
- Nói thường < 4m (kể cả sử dụng máy trợ thính);
- Hoặc nghe tiếng nói thầm tối thiểu (ở tai tốt hơn) £ 1,5 m (kể cả sử dụng máy trợ thính).
- Bệnh tăng HA khi có điều trị mà HA tối đa ³ 180 mmHg và/hoặc HA tối thiểu ³ 100 mmHg.
- HA thấp (HA tối đa < 90 mmHg) kèm theo tiền sử có các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, buồn ngủ hoặc ngất xỉu.
- Các bệnh viêm tắc mạch (động - tĩnh mạch), dị dạng mạch máu biểu hiện lâm sàng ảnh hưởng đến khả năng thao tác vận hành lái xe ô tô.
- Các rối loạn nhịp: nhịp nhanh trên thất, nhịp nhanh thất, cuồng nhĩ, rung nhĩ, nhịp nhanh nhĩ và nhịp nhanh xoang > 120 chu kỳ/phút, đã điều trị nhưng chưa ổn định.
- Ngoại tâm thu thất ở người có bệnh tim thực tổn và/hoặc từ độ III trở lên theo phân loại của Lown.
- Block nhĩ thất độ II hoặc có nhịp chậm kèm theo các triệu chứng lâm sàng (kể cả đã được điều trị nhưng không ổn định).
- Cơn đau thắt ngực do bệnh lý mạch vành.
- Ghép tim.
- Sau can thiệp tái thông mạch vành.
- Suy tim độ II trở lên (theo phân loại của Hiệp hội tim mạch New York - NYHA)
- Các bệnh, tật gây khó thở mức độ II trở lên (theo phân loại mMRC).
- Hen phế quản kiểm soát một phần hoặc không kiểm soát.
- Lao phổi đang giai đoạn lây nhiễm.
- Cứng/dính một khớp lớn.
- Khớp giả ở một vị các xương lớn.
- Gù, vẹo cột sống quá mức gây ưỡn cột sống; cứng/dính cột sống ảnh hưởng tới chức năng vận động.
- Chiều dài tuyệt đối giữa hai chi trên hoặc hai chi dưới có chênh lệch từ 5 cm trở lên mà không có dụng cụ hỗ trợ.
- Cụt hoặc mất chức năng 02 ngón tay của 01 bàn tay trở lên hoặc cụt hoặc mất chức năng 01 bàn chân trở lên.
- Đái tháo đường (tiểu đường) có tiền sử hôn mê do đái tháo đường trong vòng 01 tháng.
- Sử dụng các chất ma túy.
- Sử dụng các chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định.
- Sử dụng các thuốc điều trị làm ảnh hưởng tới khả năng thức tỉnh.
- Lạm dụng các chất kích thần (dạng Amphetamine, Cocaine), chất gây ảo giác.

Tất cả các trường hợp nêu trên, nếu cố tình điều khiển phương tiện khi không đủ điều kiện sức khỏe, theo Luật Giao thông năm 2024 sẽ bị xử phạt hành chính và có thể bị thu hồi giấy phép lái xe, tùy theo mức độ vi phạm. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ không chỉ là thủ tục mà còn là cơ sở pháp lý nhằm đảm bảo an toàn cho chính người điều khiển và cộng đồng.