“Việt Nam đang thiếu quy chuẩn xác định dự án để cấp tín dụng xanh”

Phóng viên: Câu chuyện tín dụng xanh luôn được Chính phủ, ngân hàng, doanh nghiệp, xã hội nhắc đến nhiều. Tuy nhiên, để tín dụng xanh được lan toả, vẫn còn tồn tại nhiều thách thức phải không thưa ông?

Ông Vũ Minh Tiến: Các tổ chức phi chính phủ, các quỹ đầu tư, các ngân hàng đã bắt đầu quan tâm và có những gói tài chính xanh thiết thực mà các doanh nghiệp có thể tham gia. Tuy nhiên, chúng ta chưa có hành lang pháp lý để đánh giá đâu là dự án xanh, đâu là dự án có thể cấp tín dụng xanh, do đó doanh nghiệp bị bối rối khi áp dụng.

Hay có thể nói, thị trường đang thiếu quy chuẩn, quy luật thống nhất về cách hiểu, thẩm định về tiêu chuẩn, quy chuẩn đánh giá một dự án xanh để doanh nghiệp và tổ chức tín dụng đạt được đồng thuận.

Nhằm khắc phục vấn đề này, có một số tổ chức tín dụng đã áp dụng những quy định quốc tế.

Ví dụ, SeaBank áp dụng quy chuẩn tương tự Indonesia, phát hành trái phiếu xanh. BIDV bắt đầu có những khoản tiền gửi đầu tiên mang tên là tiền gửi xanh.

Khi câu chuyện tài chính được giải quyết, có nghĩa là đầu vào đã có, thì vấn đề tiếp theo là đầu ra của câu chuyện tín dụng xanh. Vấn đề này rất cần cơ quan quản lý nhà nước quan tâm thúc đẩy, để khi xây dựng chính sách không có độ trễ, kịp thời đưa vào cuộc sống, giải ngân toàn bộ những khoản tín dụng xanh đang chờ cho nhà đầu tư.

Phóng viên: Bất động sản là một thị trường khá đặc thù tại Việt Nam khi nguồn vốn đổ vào đây rất lớn. Vậy, các doanh nghiệp bất động sản cần làm gì để tiếp cận các dòng tài chính xanh?

Ông Vũ Minh Tiến: Chúng ta nhìn thấy xu hướng của dòng tiền trên thị trường Việt Nam thường đổ vào bất động sản, trải qua những thăng trầm của bất động sản, cốt lõi vấn đề là làm sao phát triển bất động sản xanh.

Ở Việt Nam, khái niệm này không mới và đã được hình thành từ cách đây 20 năm, nhưng dự án được coi là bất động sản xanh chỉ đếm trên đầu ngón tay. Bất động sản xanh, bao gồm rất nhiều hạng mục như giao thông, hạ tầng, điện, năng lượng tái tạo, giảm rác thải…. Phải đảm bảo xanh tất cả các yếu tố đó thì mới được coi là bất động sản xanh, điều đó cần tầm nhìn của các nhà đầu tư để thấy được lợi ích của bất động sản xanh.

Vậy quay trở lại, khi lợi ích đủ lớn, đủ hấp dẫn, không cần phải vận động thì doanh nghiệp cũng sẽ tự làm. Do đó, cần đồng bộ ngay từ khâu lập quy hoạch. 2/3 tỉnh thành tại Việt Nam đã bắt đầu có những quy hoạch xanh theo chỉ đạo.

Doanh nghiệp cần tiếp thu và điều chỉnh dự án sao cho phù hợp với quy hoạch xanh, sau đó đến phần triển khai, thiết kế, xây dựng. Tất cả quy chuẩn đó phải áp dụng đồng bộ, thống nhất, có mục tiêu trở thành bất động sản xanh, đưa năng lượng tái tạo, tín chỉ carbon vào trong các dự án.

Bất động sản không chỉ dừng lại là bán nhà, bán hạ tầng, công trình, mà bán những thứ giá trị dài hạn hơn, dòng tiền có thể xây dựng từ phát triển bền vững, xây dựng và quản lý sử dụng tài nguyên có hiệu quả, giảm khí thải và năng lượng tái tạo.

Phóng viên: Xu hướng mua sắm trực tuyến đang thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Việc “xanh hoá” thương mại điện tử cũng rất cần thiết?

Ông Vũ Minh Tiến: Đối với thương mại điện tử, sẽ là tầm nhìn của 10-15 năm tiếp theo. Khi tham gia chuỗi cung ứng, thương mại điện tử là cách nhanh nhất và ngắn nhất để giảm khí thải carbon. Với Việt Nam, thương mại điện tử là công cụ rất hiệu quả để đi sâu vào các thị trường quốc tế, tránh hàng rào thuế quan, kỹ thuật, để vào châu Âu hay Mỹ, các cường quốc nhập khẩu hàng hoá nhiều.

Thương mại điện tử phi truyền thống thực sự là giải pháp, với nhiều công đoạn như đóng gói sản phẩm, tiêu dùng, đều phải xanh, tuân thủ nhiều tiêu chuẩn ngặt nghèo ở các nước phát triển. Khi thương mại điện tử phát triển, các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ tiếp cận và có kênh phân phối vô cùng hiệu quả, không chỉ ở trong nước, giúp cho thương mại điện tử Việt Nam phát triển, đặc biệt là sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, rủi ro chiến tranh thương mại có thể xảy ra. Việt Nam cần phải thích ứng, trong đó thương mại điện tử là cách hiệu quả để có thể chống chọi, vượt qua hàng rào thuế quan, đưa những sản phẩm hàng hoá xanh đến tay người tiêu dùng.

Phóng viên: Hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam vẫn rất mơ hồ về vấn đề xác định tín chỉ carbon. Là một công ty tư vấn, xin ông chia sẻ những thông tin mới nhất về việc xây dựng thị trường tín chỉ carbon?

Ông Vũ Minh Tiến: Theo thoả thuận Paris, tín chỉ carbon là tài sản của mỗi quốc gia, vì thoả thuận Paris chỉ cho phép các nước phát triển và đang phát triển hợp tác với nhau để giảm khí thải. Từ đó, các nước phát thải nhiều cần bắt tay với các nước phát thải ít hơn, để cùng nhau xây dựng thị trường thông qua giao dịch tín chỉ carbon.

Thị trường tín chỉ carbon ở Việt Nam rất tiềm năng. Trong khoảng 10 năm gần đây, tín chỉ carbon được nhắc đến rất nhiều, tuy nhiên hành lang pháp lý để phát triển thành thị trường carbon thực sự ở Việt Nam còn thiếu. Tin mừng là năm 2028, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ cùng nhau xây dựng một thị trường carbon hoàn chỉnh, để Việt Nam tiếp cận thị trường tín chỉ carbon quốc tế, từ đó phát huy tiềm lực về tài nguyên, thiên nhiên, nguồn lao động, quản trị và giảm khí thải, để biến tín chỉ carbon ở Việt Nam thực sự thành tài sản vô cùng lớn đóng góp vào nền kinh tế.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của ông!