Ngày 12/7, Hiệp hội Ngân hàng họp với các tổ chức tín dụng (TCTD) là hội viên để trao đổi, thống nhất phương thức và thời gian thực hiện việc giảm lãi suất cho vay đối với các khoản vay hiện hữu trong 5 tháng cuối năm 2021 theo chỉ đạo của Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú.
Cuộc họp có sự tham dự của ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam; cùng lãnh đạo của 16 tổ chức tín dụng hội viên: Vietcombank, Agribank, Vietinbank, BIDV, MB, Techcombank, SHB, LienVietPostBank, VPBank, VIB, TPBank, SeABank, MSB, Sacombank, ACB, HDBank; cùng đại diện lãnh đạo các Ban, đơn vị, Ủy ban Chính sách, Câu lạc bộ Pháp chế, thuộc Hiệp hội Ngân hàng. Cuộc họp còn có sự tham dự của đại diện lãnh đạo các vụ, cục của Ngân hàng Nhà nước như: Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Vụ Chính sách tiền tệ.
Đồng hành, chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp
Phát biểu tại cuộc họp, ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam - cho biết, đại dịch COVID-19 đang có những tác động tiêu cực tới nền kinh tế nói chung và hoạt động của các doanh nghiệp nói riêng. Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 63/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 (NQ63).
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phát biểu
Trên tinh thần đó, ngày 9/7 vừa qua, NHNN đã tổ chức cuộc họp trực tuyến bàn các giải pháp triển khai NQ63. Tại cuộc họp này, đã bàn rất nhiều nội dung, trong đó đặc biệt lưu ý đến làm sao để giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp.
Hiện nay, việc giảm lãi suất là rất khó nhưng lúc này rất cần sự chia sẻ, cảm thông của ngành Ngân hàng đối với những khó khăn của doanh nghiệp. “Vì vậy, ngày hôm nay Hiệp hội mời các TCTD họp bàn về nội dung này để chúng ta thống nhất giảm như thế nào? thời gian giảm lãi suất từ thời điểm nào? Số dư nợ được giảm đối với các dư nợ hiện hữu VND như thế nào…”, ông Nguyễn Quốc Hùng gợi ý.
Phát biểu tại cuộc họp, ông Phạm Quang Thắng - Phó Tổng Giám đốc Techcombank - cho biết, ngành Ngân hàng nói chung và Techcombank đã tham gia rất nhiều hoạt động hỗ trợ cộng đồng theo chỉ đạo chung của Chính phủ và của ngành Ngân hàng. Tính đến nay, Techcombank đã dành hơn 100 tỷ đồng cho các hoạt động hỗ trợ phòng chống dịch COVID-19. Techcombank cũng tích cực tái cơ cấu, giãn nợ, đảm bảo nguồn tín dụng để giúp khách hàng có đủ dòng tiền kinh doanh trong lúc khó khăn. Từ khi đại dịch bùng phát (đầu năm 2020), Techcombank đã liên tục giảm lãi suất, đến nay lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp trong nhóm lĩnh vực ưu tiên đang dưới 4,5%/năm; các lĩnh vực kinh tế thiết yếu lãi suất cho vay vào khoảng 6-7%/năm, thậm chí có khách hàng thấp hơn…
Ông Phạm Quang Thắng, Phó Tổng giám đốc Techcombank
“Techcombank đồng thuận giảm lãi suất để hỗ trợ khách hàng”, ông Phạm Quang Thắng cho biết. Tuy nhiên, ông Phạm Quang Thắng cũng lưu ý, trong hỗ trợ không nên cào bằng mà nên tập trung hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất thiết yếu cho nền kinh tế, doanh nghiệp có lực lượng lao động lớn… Còn các doanh nghiệp bất động sản đang lãi lớn, các doanh nghiệp xuất khẩu có lãi hay các cá nhân vay tiền mua xe ô tô… thì không nên hỗ trợ lãi suất. “Điều quan trọng nhất tại thời điểm này là làm sao duy trì được nguồn tín dụng, đặc biệt là các khách hàng đã được tái cơ cấu. Để giữ được doanh nghiệp, quan trọng nhất là “mạch máu lưu thông”, chứ không phải là “tăng cân hay giảm cân”. Bên cạnh đó, việc xem xét cho vay mới với những khách hàng cơ cấu nợ, chuyển nhóm nợ cần có cái nhìn cởi mở hơn”, ông Phạm Quang Thắng chia sẻ.
Ông Nguyễn Viết Mạnh, Thành viên Hội đồng thành viên (HĐTV) Agribank phát biểu
Ông Nguyễn Viết Mạnh - Thành viên Hội đồng thành viên (HĐTV) Agribank - cho biết, ngay sau cuộc họp với NHNN về triển khai NQ63 (sáng ngày 9/7), Agribank đã họp và thống nhất giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp. “Trong chiều nay, HĐTV của Agribank sẽ họp để đưa ra mức giảm lãi suất, có khoản sẽ giảm 0,5%, có khoản sẽ giảm 2 – 2,5%. Tính trung bình, lãi suất cho vay của ngân hàng sẽ giảm khoảng 1%”, ông Nguyễn Viết Mạnh cho biết thêm.
Bà Phạm Thị Trung Hà, Phó Tổng Giám đốc MB phát biểu
Bà Phạm Thị Trung Hà, Phó Tổng Giám đốc MB cũng cho biết, tại MB, những đối tượng khách hàng cần lãi suất thấp đã được hưởng rồi, từ đầu năm đến nay ngân hàng cũng liên tục giải ngân vốn cho các đối tượng này. Tuy nhiên, với sự đồng thuận của các ngân hàng, hội viên Hiệp hội Ngân hàng, trước mắt, MB sẽ hỗ trợ trực tiếp các doanh nghiệp gặp khó khăn không có doanh thu hoặc doanh thu giảm (ví như doanh nghiệp trong lĩnh vực lưu trú, dịch vụ…) với mức lãi suất có thể giảm 1% hoặc hơn, đối tượng được hỗ trợ lãi suất tiếp theo là sản xuất và khách hàng cá nhân (đối tượng trả góp từ lương).
“6 tháng đầu năm nền kinh tế tăng trưởng tốt, có nhiều doanh nghiệp làm ăn tốt. Vậy nên, tùy từng tệp khách hàng của mình, ngân hàng sẽ lựa chọn doanh nghiệp gặp khó khăn để có chính sách hỗ trợ lãi suất phù hợp”, bà Phạm Thị Trung Hà nhấn mạnh.
Hy sinh lợi nhuận để hỗ trợ doanh nghiệp
Tại cuộc họp, một số ý kiến cho biết, để giảm lãi suất, các ngân hàng cũng sẽ phải xin ý kiến cổ đông, vì giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng lớn đến kế hoạch lợi nhuận của các ngân hàng trong năm nay.
Họp trực tuyến tại các điểm cầu
Theo ông Nguyễn Hồng Quân - Phó Tổng giám đốc TPBank, trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay, quốc gia rất cần “một người khỏe” và đó là ngân hàng, nếu ngân hàng yếu thì nền kinh tế sẽ yếu. Dù vậy, các ngân hàng luôn sẵn sàng chia sẻ khó khăn, giảm lợi nhuận để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua đại dịch.
Đại diện LienVietPostbank chia sẻ, với tổng dư nợ của ngân hàng khoảng 191 nghìn tỷ đồng, nếu ngân hàng này giảm lãi suất khoảng bình quân 1%/năm thì ngân hàng sẽ giảm lợi nhuận khoảng 600 tỷ đồng.
Ông Phan Đình Tuệ - Phó Tổng Giám đốc Sacombank - phân tích, giảm lãi suất bao nhiêu % là hợp lý. Với tổng dư nợ của Sacombank đang vào khoảng 350 nghìn tỷ đồng, nếu lãi suất giảm 1% trong vòng 5-6 tháng thì lợi nhuận của ngân hàng cũng giảm trên nghìn tỷ đồng, tương đương với 40% lợi nhuận theo kế hoạch. “Với mức lớn như vậy, liệu cổ đông có chấp nhận không?”, ông Phan Đình Tuệ nêu vấn đề.
Mặc dù vậy, để chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, ông Tuệ cho biết, Sacombank cũng sẽ thực hiện giảm lãi suất, tuy nhiên, sẽ chỉ giảm cho các đối tượng thực sự khó khăn. “Sacombank có khách hàng có dư nợ hàng nghìn tỷ đồng và đang kinh doanh rất có lãi. Những khách hàng như vậy không nên hỗ trợ lãi suất”, ông Phan Đình Tuệ chia sẻ.
Tương tự như vậy, đại diện BIDV cũng cho biết, giảm lãi suất ở mức 1%, lợi nhuận của BIDV trong năm 2021 cũng sẽ giảm hàng nghìn tỷ đồng.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc Vietcombank chia sẻ tại cuộc họp
Tại cuộc họp, các ngân hàng cũng đề nghị, NHNN cấp thêm room tín dụng trong những tháng cuối năm để ngân hàng có dư địa tín dụng hỗ trợ khách hàng tốt hơn. Ông Nguyễn Thanh Tùng - Phó Tổng Giám đốc Vietcombank - cho biết, Vietcombank đã duy trì mặt bằng lãi suất thấp ngay từ đầu năm, đến nay, lãi suất cho vay bình quân ngắn hạn tại ngân hàng chỉ khoảng 6%/năm, trung dài hạn chỉ 8%/năm. “Đầu năm Vietcombank được giao chỉ tiêu tín dụng là 10% nhưng đến nay tín dụng đã tăng trưởng 9%. Do vậy, để tiếp tục hỗ trợ khách hàng vượt qua khó khăn hiện nay, Vietcombank rất cần được NHNN nới room tín dụng trong những tháng cuối năm”, ông Nguyễn Thanh Tùng đề nghị.
Nới room tín dụng trong những tháng cuối năm cũng là điều được các NHTM tham dự cuộc họp như: BIDV, SHB, TPBank, LienVietPostbank… kiến nghị. Theo các ngân hàng, việc được NHNN cho phép nới room tín dụng sẽ giúp các ngân hàng có thêm điều kiện để hỗ trợ doanh nghiệp tốt hơn.
Hỗ trợ nhưng vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống
Phát biểu tại cuộc họp, ông Phạm Thanh Hà - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ - cho biết, NHNN đánh giá cao tinh thần "đồng cam cộng khổ" của các NHTM với khách hàng, với nền kinh tế giữa lúc đại dịch đang diễn biến vô cùng phức tạp.
"Về phần cơ quan quản lý, chúng tôi sẽ theo sát diễn biến thị trường, lắng nghe các ý kiến phản hồi, sẵn sàng can thiệp kịp thời để đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống các TCTD. NHNN biết rằng, quy mô và năng lực mỗi ngân hàng một khác, do đó mức độ hỗ trợ khách hàng là khác nhau. Tuy nhiên, chúng tôi muốn nhìn thấy những con số hỗ trợ cụ thể để thị trường biết rằng, các ngân hàng đã hỗ trợ cho những nhóm/ngành/lĩnh vực nào, thậm chí là khách hàng nào, để tất cả đều thấy rằng, sự sẻ chia, sát cánh của hệ thống ngân hàng là nhanh chóng và thực chất", ông Phạm Thanh Hà nói.
Ông Phạm Thanh Hà, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN phát biểu
Kết luận cuộc họp, ông Nguyễn Quốc Hùng một lần nữa khẳng định: “Ngành Ngân hàng đã và đang rất tích cực đồng hành chia sẻ với người dân và doanh nghiệp để vượt qua đại dịch COVID-19. Thực tế, ngành Ngân hàng là ngành đầu tiên có những quyết sách hỗ trợ ngay khi đại dịch xảy ra như ban hành Thông tư 01, Thông tư 03, giảm phí… và liên tục giảm lãi suất”.
Để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, tại cuộc họp, các ngân hàng đã thống nhất, việc giảm lãi suất sẽ hướng đến các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Tùy theo đối tượng bị ảnh hưởng, các ngân hàng sẽ có mức giảm lãi suất phù hợp. Thời gian giảm lãi suất sẽ thực hiện sớm trong tháng 7 cho đến hết năm 2021.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Quốc Hùng cũng lưu ý, hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế vượt qua khó khăn nhưng các ngân hàng vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống một cách cao nhất. Bởi lẽ, các tác động tiêu cực từ đại dịch đến ngành Ngân hàng sẽ có độ trễ rất lớn. “Hiện tại ngành Ngân hàng chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp nhưng trong tương lai khi nợ xấu do đại dịch COVID-19 gây ra, ai sẽ chia sẻ với ngành Ngân hàng. Do vậy, hỗ trợ phải trên tinh thần đảm bảo an toàn hệ thống”, ông Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Quốc Hùng kết luận cuộc họp
Đối với việc áp dụng room tín dụng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng kiến nghị, NHNN xem xét cách giao chỉ tiêu tín dụng hàng năm. Đặc biệt, với các ngân hàng đã áp dụng tốt Basel II và Basel III nên được tạo thuận lợi khi cấp room tín dụng.
Bên cạnh đó, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cũng nhấn mạnh sẽ tiếp tục đồng hành với các tổ chức hội viên trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động ngân hàng, đặc biệt là góp ý về các văn bản pháp luật có liên quan để các chính sách khi được ban hành sẽ hài hòa lợi ích các TCTD và Nhà nước, đảm bảo an toàn hệ thống.
Ngô Hải - Bảo Đăng
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ