Sau Mỹ, đến lượt Anh siết nhập khẩu thép từ Việt Nam

Từ đầu tháng 7/2025, thép cuộn cán nguội nhập khẩu từ Việt Nam vào Anh sẽ chính thức bị áp thuế chống bán phá giá, theo kết luận của Cơ quan điều tra thương mại Vương quốc Anh (TRA). Mức thuế áp dụng dao động từ 6,6% đến 30,7%, kéo dài trong 5 năm.

Quyết định này được TRA đưa ra sau quá trình điều tra đối với sản phẩm CR (cold rolled flat steel) từ Việt Nam, Trung Quốc và Hàn Quốc, với lý do mặt hàng này bị bán dưới giá trị thông thường và gây thiệt hại cho ngành sản xuất nội địa.

Thông tin trên được công bố chỉ ít ngày sau khi Mỹ thông báo áp mức thuế chống lẩn tránh lên tới 456% đối với một số mặt hàng thép Việt Nam sử dụng nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc. Như vậy, hai trong số những thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành thép Việt Nam đã lần lượt có động thái siết chặt, làm gia tăng áp lực lên kim ngạch xuất khẩu trong nửa cuối năm.

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu gần 4,2 triệu tấn sắt thép, đạt kim ngạch hơn 3,1 tỷ USD. Trong đó, 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất gồm: Ấn Độ, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Philippines, Hàn Quốc, Mỹ, Anh, Italy và Đài Loan.

Ấn Độ tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu với hơn 700 triệu USD, chiếm khoảng 23% tổng kim ngạch xuất khẩu thép. Trong khi đó, thị trường Mỹ và Anh ghi nhận giá trị lần lượt là 216 triệu USD và 95 triệu USD - đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái.

Việc cả hai thị trường này áp thuế chống bán phá giá sẽ khiến doanh nghiệp thép Việt Nam đối mặt với nguy cơ sụt giảm đơn hàng, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí sản xuất trong nước chưa giảm mạnh, trong khi nhu cầu toàn cầu vẫn còn yếu.

Tác động không đồng đều giữa các doanh nghiệp

Chuyên gia từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) nhận định, các doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn sang Mỹ và Anh sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp. Một số nhà máy chuyên sản xuất thép cán nguội hoặc sử dụng nguyên liệu từ Trung Quốc có thể phải tính đến phương án cơ cấu lại đơn hàng hoặc chuyển hướng thị trường.

Tuy nhiên, tác động sẽ không đồng đều. Một số doanh nghiệp đầu ngành như Hòa Phát (HPG) hay Hoa Sen (HSG) vốn đã đẩy mạnh tiêu thụ nội địa và xuất khẩu sang các thị trường Đông Nam Á, Ấn Độ, Trung Đông – nơi chưa có chính sách phòng vệ có thể phần nào giảm bớt tác động. Ngược lại, các công ty như Nam Kim (NKG) hay Thép Đông Á, vốn có sản lượng thép cán nguội xuất khẩu lớn, sẽ cần thời gian để điều chỉnh chiến lược.

Xuất khẩu sụt, kỳ vọng thị trường nội địa

Trước sức ép từ các rào cản thương mại quốc tế, VSA cho biết đang làm việc với các doanh nghiệp để kiến nghị Bộ Công Thương và Bộ Tài chính can thiệp bằng các biện pháp đàm phán song phương, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi chuỗi cung ứng để giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu từ Trung Quốc.

Ở chiều tích cực, thị trường thép nội địa trong quý 2/2025 ghi nhận tín hiệu phục hồi khi sản lượng tiêu thụ dự kiến tăng 22% so với cùng kỳ nhờ giải ngân đầu tư công và thị trường bất động sản ấm dần. Bộ Xây dựng cũng cho biết, tổng vốn đầu tư xây dựng trong 6 tháng đầu năm tăng gần 9%, là mức cao nhất kể từ năm 2021.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp có thị phần nội địa lớn như Hòa Phát, Hoa Sen được đánh giá sẽ tận dụng tốt hơn xu hướng phục hồi, trong khi nhóm doanh nghiệp xuất khẩu buộc phải cơ cấu lại thị trường hoặc chuyển đổi sản phẩm.