Đề xuất ngân hàng thương mại mua lại trái phiếu sắp tới hạn, như một dạng tín dụng đặc biệt

Nhận diện rủi ro khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp

Trong kiến nghị gửi lên Thủ tướng Chính phủ ngày 12/11, Ban IV đánh giá khó khăn về dòng tiền đang đặt doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vào những tình thế hết sức cấp bách, khó khăn; ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của nhiều ngành, lĩnh vực.

Để hỗ trợ nỗ lực phục hồi của doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp tư nhân trong nước trong bối cảnh doanh nghiệp đối diện với khó khăn rất lớn về dòng tiền, Ban IV đề xuất Chính phủ xem xét kéo dài tới hết năm 2023 một số chính sách hỗ trợ doanh nghiệp như: chính sách giảm 2% thuế VAT, chính sách giãn/hoãn áp dụng biểu giá thuê đất mới theo Nghị định số 96/2019/NĐ-CP của Chính phủ; các chính sách tín dụng như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ,...

Đề xuất giải quyết những thách thức liên quan đến thị trường tài chính, Ban IV cho rằng, Chính phủ cần chỉ đạo Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước tham vấn các chuyên gia tài chính, chính sách uy tín trong nước, quốc tế để đánh giá bối cảnh và nhận diện giải pháp.

Ảnh minh họa

Ban IV cho rằng, trường hợp cần thiết, đề xuất tính tới các giải pháp đặc biệt trong giai đoạn nhất định nhằm giải nguy cho doanh nghiệp và nền kinh tế, như cho phép các ngân hàng thương mại trong nước tham gia mua lại các trái phiếu sắp tới hạn và xử lý như một dạng tín dụng đặc biệt ngoài tín dụng thông thường.

Lý do Ban IV đưa ra là, lượng trái phiếu sắp tới hạn có giá trị vượt rất nhiều lần khả năng mua lại của một số tổng công ty nhà nước như Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), Công ty trách nhiệm hữu hạn Mua bán nợ Việt Nam (DATC), Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).

Cũng theo Ban IV, hiệu ứng sụt giảm niềm tin từ thị trường đối với các doanh nghiệp bất động sản đã lan rộng tới mọi loại hình doanh nghiệp khác, khiến kênh huy động trái phiếu không thể giúp doanh nghiệp thu hút được các nhà đầu tư trong ngắn hạn để giải quyết các bài toán cấp bách.

Thị trường chứng khoán theo đó cũng chịu ảnh hưởng mạnh, làm khó khăn về vốn của doanh nghiệp thêm trầm trọng.

Nhiều doanh nghiệp lớn phải bố trí nguồn vốn để mua lại trái phiếu trước hạn. Trong bối cảnh niềm tin thị trường xuống thấp, cạn vốn lưu động, cạn dòng đầu tư, các tài sản của doanh nghiệp có nguy cơ bị bán tháo.

Thậm chí thông tin từ doanh nghiệp, hiệp hội cho thấy, có thể xuất hiện làn sóng bán các nhà máy/cơ sở sản xuất của doanh nghiệp Việt cho nhà đầu tư nước ngoài (điển hình như doanh nghiệp Thái Lan đang tiến hành nhiều thương vụ đàm phán mua bán các nhà máy dệt may và sản xuất lĩnh vực khác).

Ban IV đánh giá, đây là thách thức không chỉ với doanh nghiệp Việt Nam mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế vĩ mô.

Liên quan đến đề xuất của Ban IV, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng đây là đề xuất không khả thi. Cụ thể, trao đổi với Báo Dân Việt, Chuyên gia kinh tế TS. Lê Xuân Nghĩa cho rằng muốn thực hiện đề xuất của Ban IV phải thay đổi luật các tổ chức tín dụng. Dẫn chứng kinh nghiệm của một số quốc gia khác đã thực hiện để làm bài học cho Việt Nam, TS. Lê Xuân Nghĩa cho biết tại một số quốc gia khác cho phép thực hiện mua lại trái phiếu doanh nghiệp của các tập đoàn lớn có uy tín. Nhưng bên mua lại là Ngân hàng Nhà nước, không phải là các ngân hàng thương mại.

Cùng quan điểm, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, đây là một đề xuất thiếu thực tế.

Theo Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), khối lượng đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp tập trung nhiều vào năm 2023-2024 với ước tính lên tới 790.000 tỷ, chiếm gần một nửa khối lượng trái phiếu đang lưu hành và tập trung nhiều ở nhóm doanh nghiệp bất động sản.

VCBS nhận định, áp lực thanh toán sắp tới hạn, trong khi việc phát hành trái phiếu mới không thu hút được nhà đầu tư, có thể khiến cả hệ thống tài chính gặp rủi ro thanh khoản, tạo ra các hệ lụy tiêu cực cho hoạt động của doanh nghiệp mọi ngành và tổng thể nền kinh tế.

Giảm giá bán USD, doanh nghiệp nhập khẩu “nhẹ gánh” Ngày 11/11, Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước giảm giá bán USD 10 đồng so với trước đó, đây là lần đầu tiên giá ...

Việt Nam không có trong danh sách giám sát về thao túng tiền tệ Bộ Tài chính Mỹ vừa ban hành Báo cáo “Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn ...

VCBS: Áp lực lên các biến số kinh tế vĩ mô chưa có dấu hiệu hạ nhiệt Chứng khoán Vietcombank (VCBS) vừa công bố báo cáo vĩ mô, trong đó đưa ra nhiều nhận định về thị trường tiền tệ trong thời ...