Mới đây, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Vina2 (Vina2; HNX: VC2) vừa công bố nghị quyết về kế hoạch thanh toán gốc, lãi của trái phiếu VC2H2122001 thêm một năm. Cụ thể, lô trái phiếu VC2H2122001 là lô trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, có tài sản đảm bảo, mệnh giá 100 triệu đồng/trái phiếu và khối lượng phát hành là 1.500 trái phiếu, tương ứng với tổng giá trị phát hành 150 tỷ đồng.
Nhiều doanh nghiệp khác đề nghị được hoãn, giãn nợ trái phiếu trong nam nay |
Trái phiếu được phát hành ngày 27/10/2021, có kỳ hạn một năm, tức đáo hạn ngày 27/10/2022 và lãi suất 11,5% năm, kỳ trả lãi mỗi 6 tháng.
Hiện tại, số lượng còn lưu hành là 1.187 trái phiếu, tương ứng nợ gốc gần 119 tỷ đồng. Vina2 có nghĩa vụ phải trả toàn bộ số nợ gốc (118,7 tỷ đồng) và toàn bộ lãi còn lại phát sinh cho trái chủ (lãi phát sinh là lãi quá hạn được tính bằng 150% lãi suất công bố, tức 17,25%).
Kinh doanh thua lỗ, Công ty CP Tập đoàn Đức Long Gia Lai (HOSE: DLG) đã xin lùi thời gian trả nợ trái phiếu hơn 181 tỷ đồng. Đây là lô trái phiếu mã 30122017-01 , phát hành ngày 30/12/2017 và đáo hạn vào ngày 30/12/2022 (kỳ hạn 5 năm). Lô gồm 134 trái phiếu mệnh giá 1 tỷ đồng, tổng huy động 134 tỷ đồng, lãi suất 10%/năm, kỳ hạn thanh toán lãi 6 tháng/lần.
Theo văn bản công bố, DLG còn phải thanh toán tiền gốc hơn 117 tỷ đồng, lãi hơn 64 tỷ đồng, tổng cộng hơn 181 tỷ đồng. Công ty cho biết đang đàm phán và thỏa thuận với trái chủ để gia hạn, kéo dài thời gian trả nợ gốc và lãi theo quy định của pháp luật.
Nguyên nhân chậm thanh toán, DLG cho biết do ảnh hưởng bởi thiên tai dịch bệnh kéo dài, gây ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn, đồng thời lãi suất tăng cao, tín dụng siết chặt… dẫn đến dòng tiền còn hạn chế, chưa đáp ứng theo kế hoạch thanh toán nợ.
Hồi cuối năm 2022, Công ty CP Xuất Nhập khẩu An Giang (HOSE: AGM) cũng tuyên bố mất khả năng thanh toán khi đến kỳ trả lãi (3 tháng/lần) đối với hai lô trái phiếu
AGM cho biết, sau sự kiện ông Đỗ Thành Nhân bị khởi tố từ tháng 4/2022, tình hình tài chính của công ty gặp nhiều khó khăn. Đối với trái phiếu mã AGMH2123001, công ty dự kiến xử lý một số tài sản bảo đảm của trái phiếu để lấy tiền trả lãi và gốc với tổng số tiền gần 379 tỷ đồng.
Đối với trái phiếu mã AGMH2223001, AGM dự kiến dùng nguồn vốn của công ty; xử lý tài sản bảo đảm của lô trái phiếu; vay trung - dài hạn; thanh lý tài sản không dùng, các kho đang dừng hoạt động... để trả tổng cộng gốc và lãi vay gần 225 tỷ đồng. Ước tính, AGM sẽ phải tìm kiếm nguồn tiền trả gốc và lãi của hai lô trái phiếu gần 604 tỷ đồng.
Theo các chuyên gia kinh tế và bất động sản, nguyên nhân khiến nhiều doanh nghiệp không xoay kịp tiền để trả nợ trái phiếu, bên cạnh yếu tố kinh doanh thua lỗ, thiếu hụt dòng tiền, thanh khoản thị trường kém, không tiếp cận được tín dụng... có một phần nguyên nhân đến từ việc huy động trái phiếu gặp khó do việc siết chặt của Nghị định 65 được ban hành cuối năm 2022.
Theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam, năm 2023, sẽ có khoảng 289.819 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn. Riêng tháng đầu năm, có khoảng 17.500 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn; trong đó, 10.500 tỷ đồng trái phiếu bất động sản, chiếm 60% giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) và 5.900 tỷ đồng trái phiếu xây dựng, chiếm 34%.
Trong khi đó, số liệu mới nhất từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), đến ngày 31/1/2023, chưa có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào trong năm 2023.
VCBS nhận định năm 2023, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục thu hẹp do lượng trái phiếu đáo hạn lớn, trong khi khả năng phát hành mới, phát hành tái cơ cấu bị hạn chế đáng kể với Nghị định 65. Đồng thời, chi phí phát hành mới duy trì ở ngưỡng cao. Lượng trái phiếu mua lại trước hạn cũng sẽ tiếp tục làm giảm quy mô chung của thị trường.
Công ty chứng khoán Vietcombank – VCBS ước tính khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong năm 2023 khoảng 250.000 tỷ đồng, suy giảm đáng kể so với thời điểm quý III/2022 do việc chủ động mua lại trước hạn. Trong đó, đáng chú ý, giá trị mua lại ngành ngân hàng và bất động sản trong quý IV/2022 lần lượt đạt 35 nghìn tỷ đồng và 24 nghìn tỷ đồng. Xu hướng chủ động mua lại trước hạn phần nào giúp doanh nghiệp, nhà phát hành chủ động hơn đối với nhu cầu chi trả vốn trái phiếu doanh nghiệp. Động thái này cũng cho thấy những nỗ lực đáng kể nhằm thu xếp vốn, giải tỏa bớt áp lực đáo hạn trong tương lai gần.
Mặt khác, lãi suất trái phiếu được dự báo tăng nhưng chủ yếu ở phần bù rủi ro. Ở giai đoạn này, tâm lý các nhà đầu tư đặc biệt là cá nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, lý giải một phần sức ép lên các hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn.
"Áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp trong 3 năm tới vẫn lớn. Năm 2023 vẫn là giai đoạn đẩy mạnh các hoạt động tái cấu trúc, sắp xếp lại các tài sản đảm bảo, thực hiện công bố thông tin hoàn thiện theo quy định của Nghị định 65", VCBS dự báo.
Khánh Vân