Phóng viên: Dưới góc nhìn Hiệp hội Ngân hàng, ông đánh giá như thế nào về sự phát triển của hoạt động ngân hàng bán lẻ trong thời gian qua?
TS. Nguyễn Toàn Thắng: Quan sát thị trường thời gian qua, tôi nhận thấy, hoạt động ngân hàng bán lẻ tại Việt Nam có những bước phát triển mạnh mẽ. Các ngân hàng đã đẩy mạnh việc hiện đại hóa các sản phẩm, dịch vụ thông qua việc ứng dụng các công nghệ mới, phát triển các loại hình dịch vụ mới, đa tiện ích và được người dùng đón nhận, đặc biệt là các dịch vụ ứng dụng “công nghệ 4.0” như: Công nghệ phi tiếp xúc, ứng dụng sinh trắc học trong nhận diện khách hàng, tích hợp các dịch vụ khác nhau trong một phần mềm ứng dụng trên điện thoại di động (mobile apps), giao dịch từ xa, trợ lý ảo… Các ngân hàng đã bắt tay với các công ty công nghệ tài chính (Fintech) trong phát triển và hoàn thiện sản phẩm dịch vụ, nhằm tạo thêm giá trị gia tăng và nâng cao trải nghiệm cho khách hàng. Đến nay, tỷ trọng của ngân hàng bán lẻ trong hoạt động chung của các ngân hàng tiếp tục có xu hướng tăng lên. Nhiều ngân hàng có doanh thu, lợi nhuận từ nghiệp vụ ngân hàng bán lẻ chiếm đến 35 - 40% trong tổng doanh thu và lợi nhuận của toàn hàng.
Đặc biệt, trong thời điểm dịch COVID-19 bùng phát những tháng đầu năm 2020, tạo ra cú huých cho dịch vụ ngân hàng trực tuyến phát triển với tốc độ nhanh hơn. Các giao dịch ngân hàng trực tiếp ít đi nhưng các giao dịch điện tử trực tuyến lại tăng rất mạnh. Cụ thể: Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, trong 7 tháng đầu năm 2020, tổng số lượng giao dịch qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 13,61% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm 2019. Hệ thống chuyển mạch bù trừ các giao dịch bán lẻ tăng 74,07% về số lượng và tăng 106,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019. Giao dịch qua Internet tăng 39,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019. Số lượng và giá trị giao dịch thanh toán qua điện thoại di động tăng tương ứng 184,2% và 186,3% so với cùng kỳ năm 2019.
Phóng viên: Tới đây, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phối hợp với Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế tại Việt Nam (IDG Vietnam) tổ chức Diễn đàn Ngân hàng Bán lẻ Việt Nam 2020 - Retail Banking Forum 2020. Ông có thể chia sẻ những nét chính của Diễn đàn năm nay? So với các lần tổ chức trước đây, Diễn đàn năm nay có sự khác biệt như thế nào, thưa ông?
TS. Nguyễn Toàn Thắng: Diễn đàn Ngân hàng bán lẻ Việt Nam 2020 vẫn là sự tiếp nối những chủ đề được thị trường và các tổ chức tín dụng quan tâm trong những năm gần đây. Tuy nhiên, năm 2020 được xem là năm đặc biệt, đó là dịch COVID-19 bùng phát mạnh trên toàn cầu đã tác động mạnh đến hoạt động ngân hàng. Chính vì vậy, diễn đàn năm nay đã lấy chủ đề là “Vai trò dịch vụ ngân hàng bán lẻ trong việc thúc đẩy số hoá nền kinh tế thời kỳ hậu COVID”. Nội dung của diễn đàn sẽ đề cập nhiều đến quá trình số hóa các hoạt động của ngân hàng, gắn với những tác động của dịch COVID-19 và đề cập đến các vấn đề liên quan đến chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng trong những năm tới.
Đi cùng với đó, các vấn đề liên quan đến an ninh, bảo mật hệ thống công nghệ thông tin cũng là một trong những chủ đề được quan tâm đề cập tại diễn đàn năm nay. Trong các phiên thảo luận, đại diện cơ quan quản lý, các ngân hàng, doanh nghiệp… sẽ có dịp trao đổi, chia sẻ và đề cập các xu hướng mới của hoạt động ngân hàng bán lẻ dựa trên nền tảng công nghệ số, nêu ra những vấn đề cần quan tâm và bàn định hướng giải pháp giải quyết, giúp thúc đẩy thị trường ngân hàng bán lẻ phát triển mạnh mẽ, an toàn, hiệu quả và vững chắc hơn.
Phóng viên: Được biết, trong khuôn khổ diễn đàn, Ban Tổ chức sẽ trao “Giải thưởng Ngân hàng Việt Nam tiêu biểu - Vietnam Outstanding Banking Awards” cho các ngân hàng và các công ty Fintech. Ông có thể chia sẻ kỹ hơn về giải thưởng này?
TS. Nguyễn Toàn Thắng: Cũng như truyền thống các năm trước đây, năm nay Ban Tổ chức Diễn đàn Ngân hàng Bán lẻ sẽ tiếp tục trao “Giải thưởng Ngân hàng Việt Nam tiêu biểu - Vietnam Outstanding Banking Awards” (VOBA) cho các ngân hàng tiêu biểu và “Giải thưởng Công ty Fintech” tiêu biểu.
Bên cạnh giải thưởng Ngân hàng Bán lẻ tiêu biểu, được các ngân hàng quan tâm như mọi năm; thì các giải như: Ngân hàng có Sản phẩm/Dịch vụ Sáng tạo tiêu biểu; Ngân hàng tiêu biểu về Tín dụng xanh; Ngân hàng tiêu biểu vì Cộng đồng; Ngân hàng Đồng hành cùng Doanh nghiệp nhỏ và vừa tiêu biểu, vẫn được Ban Tổ chức tiếp tục duy trì.
Điểm khác biệt chính trong cơ cấu giải thưởng năm nay so với năm trước đó là: Thay vì trao giải thưởng Ngân hàng điện tử hay giải thưởng Ngân hàng có những dịch vụ thẻ tiêu biểu như những năm trước đây, thì năm nay Ban Tổ chức đã thay bằng giải thưởng Ngân hàng Chuyển đổi số tiêu biểu để phù hợp với xu thế hiện nay.
Bên cạnh đó, rút kinh nghiệm của những năm trước, năm nay, Hội đồng bình chọn cũng đưa ra những tiêu chí chấm giải rõ ràng, đầy đủ và sát với thực tế hơn. Do vậy, dù gặp nhiều khó khăn trong quá trình so sánh, lựa chọn đơn vị tiêu biểu (số lượng hồ sơ nhiều hơn, nhiều đơn vị có những thành tựu nổi bật và tương đồng) nhưng Ban Tổ chức đã xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng, lựa chọn ra được những đơn vị xứng đáng để trao giải thưởng năm nay. Tôi tin rằng, giải thưởng VOBA năm nay có chất lượng tốt hơn và trao cho những đơn vị xứng đáng đạt giải.
Phóng viên: Với các hoạt động tại Diễn đàn, ông có kỳ vọng như thế nào về những đóng góp của diễn đàn đối với sự phát triển của ngành Ngân hàng nói chung, mảng ngân hàng bán lẻ nói riêng?
TS. Nguyễn Toàn Thắng: Đây là diễn đàn thường niên nên cũng quy tụ được các nhà quản lý, chuyên gia đầu ngành, đông đảo các ngân hàng, doanh nghiệp và tổ chức liên quan… tham gia. Nội dung của diễn đàn không chỉ đề cập riêng về lĩnh vực ngân hàng bán lẻ, mà còn đề cập các vấn đề về xu thế phát triển của hoạt động ngân hàng nói chung.
Tôi hy vọng, qua các trao đổi, thảo luận tại diễn đàn năm nay sẽ có những nhìn nhận và đánh giá rõ hơn về thực trạng cũng như xu thế phát triển trong khu vực và thế giới về hoạt động ngân hàng nói chung, ngân hàng bán lẻ nói riêng, đem lại những thông tin và gợi mở hữu ích cho tất cả các đại biểu tham dự, góp phần thúc đẩy sự phát triển của hoạt động ngân hàng nói chung, ngân hàng bán lẻ nói riêng phù hợp với chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!
Ngô Hải
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính - Tiền tệ (link gốc)