Tại một nhà hàng BBQ phong cách Mỹ mang tên Home Plate ở Bắc Kinh, nhân viên đang cập nhật lại thực đơn. Nguyên nhân không đến từ sự thay đổi khẩu vị khách hàng, mà đến từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung: thịt bò Mỹ, nguyên liệu từng là “linh hồn” của những món hun khói đậm chất Texas, sắp biến mất hoàn toàn khỏi bếp ăn nhà hàng này.

Theo Charles de Pellette – CEO của Home Plate nhà hàng này tiêu thụ từ 7 đến 8 tấn thịt ức bò mỗi tháng, chủ yếu từ Mỹ. Nhưng trong vài tuần tới, khi nguồn hàng còn lại trong kho được dùng hết, toàn bộ thịt bò tại nhà hàng sẽ được thay thế bằng thịt bò từ Úc, với giá thấp hơn và không bị vướng thuế quan khắt khe.

Khi thuế quan “đánh bật” một nguyên liệu từng được ưa chuộng

Thịt bò Mỹ hiện đang chịu mức thuế nhập khẩu lên đến 147% tại Trung Quốc (bao gồm 22% thuế cơ bản và 125% thuế bổ sung), khiến chi phí nhập khẩu bị đội lên gấp đôi so với trước. Ngay cả trước khi các biện pháp thuế quan được kích hoạt, giá thịt bò Mỹ vốn đã cao do khủng hoảng nguồn cung, khi đàn gia súc tại Mỹ xuống thấp nhất kể từ thập niên 1950.

Từ tháng 5/2024 đến tháng 3/2025, giá thịt ức bò Mỹ đã tăng gần 50%, và sau khi thuế quan được áp dụng, chi phí đội lên gần gấp đôi so với một năm trước đó. Với mức giá tăng phi mã như vậy, nhiều nhà hàng tại Trung Quốc không còn đủ sức “gồng gánh”, buộc phải chuyển hướng sang các nguồn cung khác – mà phổ biến nhất là Úc và Canada.

Một nhà cung cấp thịt bò có trụ sở tại Bắc Kinh xác nhận: “Ngay cả các nhà hàng steak kiểu Mỹ cũng đã dần rút khỏi nguồn hàng từ Mỹ và thay thế bằng thịt bò Úc loại M5, vừa hợp khẩu vị vừa hợp ví tiền.”

Tín hiệu từ cuộc chiến thương mại

Dù giá trị thịt bò Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ khoảng 125 triệu USD mỗi tháng một con số nhỏ so với tổng kim ngạch thương mại giữa hai cường quốc nhưng việc nguyên liệu chủ lực này biến mất khỏi thực đơn lại là biểu hiện rất rõ của sự chuyển dịch trong chuỗi cung ứng xuyên Thái Bình Dương.

Thay vì là một “cuộc chiến thuế quan” chỉ hiện diện trên văn kiện hay diễn đàn chính trị, người tiêu dùng Trung Quốc đang cảm nhận nó trực tiếp ngay trên bàn ăn. Từ sườn bò, xúc xích đến thịt ức hun khói – thứ từng tạo nên bản sắc của BBQ kiểu Mỹ – nay được chế biến bằng nguyên liệu đến từ những nơi khác.

Theo de Pellette, nhà hàng Home Plate đã thử nghiệm thịt bò Úc trong vài tháng trước khi quyết định thay thế hoàn toàn. "Chúng tôi nhận thấy chất lượng ổn định, hương vị tốt và khách hàng phản hồi tích cực. Đây là điều quan trọng nhất – vì dù tiếc, nhưng chúng tôi phải phản ứng với thị trường,” ông chia sẻ.

Tương tự, sườn heo cũng đã được chuyển sang nguồn từ Canada, thay vì từ các đối tác truyền thống tại Mỹ. Các thay đổi này đều mang tính chiến lược ứng phó dài hạn, bởi không ai dám chắc liệu căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm được gỡ bỏ.

Việc thịt bò Mỹ biến mất khỏi các nhà hàng Trung Quốc không chỉ là câu chuyện giá cả. Đó là hệ quả tất yếu của một cuộc “chuyển dịch thực đơn” mang tính địa chính trị, nơi người bán – người mua và người ăn đều không có quyền lựa chọn khi chính sách và thuế quan chi phối toàn bộ cuộc chơi.

Trong bối cảnh đó, các nhà cung cấp từ Úc, Canada và Nam Mỹ đang tận dụng cơ hội để lấp vào khoảng trống tạo nên một “bản đồ thực phẩm” mới mà Mỹ không còn là trung tâm như trước.