Năm tài chính 2024 đánh dấu một bước ngoặt lớn với Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland, HOSE: NVL), khi doanh nghiệp ghi nhận mức lỗ sau thuế lên tới 4.394 tỷ đồng – lần đầu tiên báo lỗ kể từ khi thành lập. Kết quả này trái ngược với mức tăng trưởng tích cực về doanh thu, khi tổng doanh thu hợp nhất năm qua đạt 9.073 tỷ đồng, gần gấp đôi so với năm 2023.
 |
| Cổ đông lớn của Novaland cam kết sẽ hỗ trợ thanh toán nợ khi cần thiết |
Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ việc đẩy mạnh bàn giao sản phẩm tại nhiều dự án trọng điểm, đưa doanh thu bán hàng đạt 8.356 tỷ đồng – tăng 104% so với cùng kỳ. Mảng cung cấp dịch vụ cũng đóng góp 717 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo giải trình từ Novaland, khoản lỗ lớn trong năm phát sinh từ việc trích lập dự phòng cho dự án Lakeview City theo quan điểm thận trọng của đơn vị kiểm toán trong kỳ báo cáo bán niên.
Liên quan đến tranh cãi về thời điểm tính tiền sử dụng đất tại dự án này, Novaland cho rằng không phù hợp khi lấy mốc năm 2017, bởi đây là khu đất được hoán đổi từ dự án 30,224 ha tại phường Bình Khánh, TP. Thủ Đức – nơi công ty đã hoàn tất giải phóng mặt bằng từ năm 2008 để giao lại cho Nhà nước.
Trên cơ sở đó, Nghị quyết số 170/2024/QH15 của Quốc hội – có hiệu lực từ ngày 1/4/2025 – đã quy định rõ hai mốc thời điểm xác định giá đất: phần diện tích thuộc dự án hoán đổi sẽ lấy mốc năm 2008; còn phần chưa nộp tiền sử dụng đất thì tính theo quyết định giao đất năm 2017. Điều này mở ra triển vọng Novaland được hoàn nhập đáng kể khoản trích lập dự phòng liên quan đến Lakeview City trong năm tài chính tới.
Loạt giải pháp để duy trì hoạt động liên tục
Báo cáo tài chính kiểm toán 2024 đồng thời cho thấy những thách thức lớn với Novaland. Đơn vị kiểm toán mới – Công ty TNHH Kiểm toán và Dịch vụ Tin học Moore AISE – đã nêu ý kiến nhấn mạnh về sự tồn tại của các yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của tập đoàn.
Ngoài khoản lỗ hơn 4.300 tỷ đồng, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh năm 2024 tiếp tục âm gần 6.000 tỷ đồng – nối dài chuỗi âm liên tục từ năm trước. Tính đến cuối năm, Novaland chưa thực hiện được một số cam kết trả nợ ngắn hạn, trong bối cảnh tổng dư nợ vay và trái phiếu lên tới 61.566 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo ban lãnh đạo, công ty đã và đang chủ động triển khai hàng loạt giải pháp để củng cố nền tảng tài chính. Tính đến thời điểm công bố báo cáo, Novaland đã thanh toán được 7.057 tỷ đồng nợ gốc, đồng thời đạt được các thỏa thuận tái cấu trúc với chủ nợ và trái chủ tổng giá trị gần 17.900 tỷ đồng. Nhiều bên cho biết sẵn sàng tiếp tục thương lượng để gia hạn nợ và hỗ trợ tập đoàn vượt qua giai đoạn khó khăn.
Một trong những chiến lược trọng tâm là thanh lý tài sản. Tổng kế hoạch thu về từ bán tài sản lên tới 26.542 tỷ đồng, trong đó 2 thương vụ đã hoàn tất giúp thu về hơn 8.000 tỷ, 7 thương vụ khác đã ký hợp đồng nguyên tắc và 5 thương vụ đang ở giai đoạn ký ghi nhớ. Ngoài ra, Novaland đã nhận được đề nghị mua từ nhiều bên với tổng giá trị hơn 2.600 tỷ đồng.
Tập đoàn cũng kỳ vọng sự hỗ trợ từ chính sách pháp lý và hệ thống ngân hàng. Việc tháo gỡ pháp lý tại các dự án lớn đang được Chính phủ và chính quyền địa phương tích cực phối hợp xử lý, tạo tiền đề cho tăng trưởng bán hàng trong 12 tháng tới. Đồng thời, Novaland tin tưởng sẽ tiếp tục được giải ngân thêm hơn 10.000 tỷ đồng từ các hạn mức tín dụng mới để triển khai các công trình đúng tiến độ.
Ngoài ra, các cổ đông lớn của Novaland đã có văn bản xác nhận tiếp tục đồng hành và hỗ trợ để tập đoàn thanh toán các khoản nợ đến hạn khi cần thiết trong hoạt động kinh doanh, đảm bảo duy trì hoạt động liên tục ít nhất trong 12 tháng.
Theo Báo cáo quản trị 2024, nhóm cổ đông liên quan đến Chủ tịch HĐQT Bùi Thành Chơn đang là nhóm cổ đông lớn nhất, tổng tỷ lệ lên đến hơn 38,6% vốn – giảm mạnh so với thời điểm xảy ra biến cố trên thị trường trái phiếu năm 2022 (khoảng 60%). Tỷ lệ sở hữu của nhóm Chủ tịch HĐQT còn giảm nữa khi mà gần đây, ông Bùi Cao Nhật Quân, con trai và NovaGroup – tổ chức liên quan ông Nhơn liên tục đăng ký bán gần 8 triệu cổ phiếu.
Kỳ vọng từ thị trường và pháp lý
Bên cạnh việc khắc phục khó khăn tài chính, hoạt động kinh doanh và pháp lý tại Novaland trong năm qua ghi nhận nhiều chuyển động tích cực. Tập đoàn đã bàn giao 1.422 sản phẩm tại các dự án như Aqua City, NovaWorld Phan Thiet, NovaWorld Ho Tram, Lakeview City…, đồng thời cấp sổ hồng cho hàng trăm sản phẩm khác.
Trong năm 2025, Novaland đặt mục tiêu bàn giao hơn 3.000 sản phẩm và hoàn tất thủ tục pháp lý cho hơn 7.000 sản phẩm. Từ quý II/2025, hàng loạt dự án lớn được kỳ vọng sẽ hoàn thành các thủ tục quan trọng: Aqua City sẽ hoàn thiện quy hoạch chi tiết 1/500 và cấp phép bán hàng; NovaWorld Phan Thiet dự kiến đóng tiền sử dụng đất một lần và được cấp phép xây dựng cho các phân khu; NovaWorld Ho Tram dự kiến được duyệt các phân kỳ như Binh Chau Onsen, Happy Beach Villas, Long Island.
Ngoài ra, các dự án tại TP.HCM cũng đang được tháo gỡ pháp lý để cấp sổ và triển khai giai đoạn tiếp theo. Đặc biệt, trong vụ tranh chấp với Sài Gòn Co.op, Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết có lợi cho Novaland, cho phép công ty và đơn vị thành viên Nova An Phú được trực tiếp làm việc với cơ quan nhà nước để tiến hành thủ tục giao đất nếu đối tác không thực hiện nghĩa vụ.
Cũng liên quan đến vấn đề pháp lý, Cục Thuế TP.HCM và TP. Thủ Đức đã chính thức chấm dứt các quyết định cưỡng chế thuế đối với Công ty TNHH Phát triển Quốc tế Thế kỷ 21 – một công ty thành viên của Novaland, nhằm chờ kết quả xử lý tiền sử dụng đất theo quy định tại Nghị quyết 170. Theo đó, Novaland cho rằng mình không cần phải thanh toán khoản 6.707 tỷ đồng tiền sử dụng đất trong vòng 12 tháng tới.
Thu Hà
