Nga một lần nữa khiến thế giới phải ngỡ ngàng khi công bố tài liệu mang tính chiến lược: “Chiến lược năng lượng đến năm 2050”, tài liệu được Thủ tướng Mikhail Mishustin phê duyệt vào ngày 14/4, cho thấy quốc gia này đang sở hữu nguồn tài nguyên năng lượng khổng lồ đủ dùng trong nhiều thế kỷ tới.

Tài liệu không chỉ vạch ra kế hoạch dài hạn cho ngành năng lượng truyền thống mà còn định hình lại hướng đi chiến lược trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu phức tạp và chuyển dịch sang năng lượng tái tạo ngày càng rõ rệt.

Theo báo cáo, Nga hiện sở hữu hơn 31 tỷ tấn dầu đã được chứng minh, đứng thứ ba thế giới về trữ lượng và thứ hai về sản lượng, chiếm khoảng 10% nguồn cung toàn cầu. Với mức khai thác hiện tại, trữ lượng này có thể đủ dùng trong hơn 65 năm.

Đáng chú ý, Nga còn dự trữ tiềm năng lớn chưa được khai thác, đủ để duy trì sản lượng dầu thô và khí ngưng tụ trên 540 triệu tấn mỗi năm, cùng khả năng xây dựng công suất dự phòng nhằm phản ứng linh hoạt trước biến động của thị trường quốc tế.

Không kém phần ấn tượng, Nga là quốc gia dẫn đầu thế giới về trữ lượng khí đốt tự nhiên với khoảng 63,4 nghìn tỷ mét khối, đứng thứ hai về sản lượng và đóng góp tới 16% nguồn cung khí toàn cầu.

Với trữ lượng như vậy, nếu duy trì mức khai thác hiện tại, Nga có thể cung ứng khí đốt trong vòng 100 năm – điều mà không nhiều quốc gia trên thế giới có thể làm được.

Bên cạnh dầu và khí đốt, Nga còn đứng thứ năm thế giới về trữ lượng than đá, với 272,7 tỷ tấn, đủ dùng trong hơn 500 năm nếu giữ mức sản xuất hiện nay. Đây là một trong những nguồn tài nguyên then chốt giúp Nga duy trì an ninh năng lượng trong dài hạn.

Ngoài ra, nước này còn sở hữu 705.000 tấn uranium, đứng thứ tư thế giới và chiếm 5% sản lượng toàn cầu, đảm bảo nguồn cung ổn định cho ngành năng lượng hạt nhân – lĩnh vực mà Nga vẫn duy trì sức mạnh đáng nể.

“Chiến lược năng lượng 2050” cũng chỉ ra sự gia tăng nhu cầu toàn cầu đối với lithium, đất hiếm, niken, nhôm và các kim loại chiến lược. Đây là cơ hội để Nga đẩy mạnh khai thác và xuất khẩu các mặt hàng có giá trị cao, phục vụ ngành công nghệ cao và năng lượng tái tạo trong tương lai.

Trước bối cảnh bị trừng phạt và cấm vận bởi các quốc gia phương Tây, Nga đang đẩy mạnh chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường “thân thiện” thông qua các tuyến đường mới như Tuyến hàng hải phía Bắc và hệ thống cảng Viễn Đông.

Chiến lược này không chỉ giúp Nga đa dạng hóa thị trường, giảm phụ thuộc vào các quốc gia không thân thiện, mà còn tối ưu chi phí hậu cần và thời gian vận chuyển – đặc biệt trong thương mại khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG), lĩnh vực được kỳ vọng sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng.

Dù xu hướng chuyển đổi sang năng lượng tái tạo đang tăng nhanh, báo cáo của Nga cho rằng nhiên liệu hóa thạch vẫn sẽ là xương sống của hệ thống năng lượng toàn cầu ít nhất đến năm 2050.

Chiến lược của Nga thừa nhận các rủi ro về biến đổi khí hậu, nhưng cũng cảnh báo rằng việc chuyển dịch quá nhanh sang năng lượng tái tạo sẽ gây áp lực lớn về tài chính và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Điều này sẽ khiến Nga có thêm “thời gian vàng” để tối đa hóa nguồn thu từ khoáng sản trong thập kỷ tới.

Chiến lược mới của Nga không đơn thuần là bảng kế hoạch phát triển ngành năng lượng mà còn là lời tuyên bố khẳng định vị thế cường quốc tài nguyên, sẵn sàng đối mặt với mọi biến động và duy trì vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu.