Mỹ phẩm trôi nổi len lỏi khắp sàn thương mại điện tử

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã ban hành công văn gửi các địa phương về việc tăng cường kiểm tra hoạt động kinh doanh mỹ phẩm trên sàn giao dịch thương mại điện tử và mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo, YouTube...

Theo cơ quan chức năng, thời gian qua đã xuất hiện nhiều vi phạm nghiêm trọng như: mỹ phẩm sản xuất tại cơ sở chưa được cấp phép, công thức sai lệch so với hồ sơ công bố, bán hàng không rõ nguồn gốc, quảng cáo gây hiểu lầm là thuốc, sử dụng hình ảnh bác sĩ để tạo lòng tin sai lệch.

Đáng lo ngại hơn, nhiều sản phẩm bị nghi ngờ là hàng giả, hàng nhập lậu, hàng trốn thuế nhưng vẫn được rao bán công khai với lời quảng cáo “đẹp da, trắng cấp tốc, điều trị nám tận gốc”... khiến người tiêu dùng dễ bị đánh lừa.

Nền tảng số biến thành “chợ trời” mỹ phẩm

Các sàn TMĐT và mạng xã hội hiện đang là nơi tiêu thụ mỹ phẩm lớn nhất trong môi trường trực tuyến. Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng sản phẩm trên các nền tảng này vẫn còn nhiều lỗ hổng, đặc biệt là các mặt hàng được rao bán dưới dạng “xách tay”, không có nhãn phụ tiếng Việt, không công bố rõ ràng thông tin nhà sản xuất.

Không ít sản phẩm còn gắn mác “dược mỹ phẩm”, “được bác sĩ khuyên dùng” nhưng hoàn toàn không có hồ sơ chứng minh. Nhiều nhà bán hàng tự phong là “chuyên gia da liễu” hay livestream bán hàng với nội dung phóng đại, không đúng với bản chất sản phẩm.

Cục Quản lý Dược cho biết, nếu phát hiện sản phẩm vi phạm, sẽ thu hồi, tiêu hủy và có thể chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý hình sự nếu có dấu hiệu tội phạm.

Người bán phải chịu trách nhiệm, người tiêu dùng cần tỉnh táo

Bộ Y tế nhấn mạnh: Các tổ chức, cá nhân không được phép sản xuất hoặc gia công mỹ phẩm tại cơ sở chưa được cấp phép. Chỉ những sản phẩm đã được cơ quan nhà nước tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mới được đưa ra thị trường.

Đồng thời, người bán cũng phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về chất lượng, độ an toàn và tính hiệu quả của sản phẩm được quảng cáo và cung cấp đến người tiêu dùng.

Ở chiều ngược lại, người mua cần nâng cao cảnh giác với các sản phẩm không có nhãn mác đầy đủ, thiếu thông tin minh bạch, đặc biệt là các loại mỹ phẩm được rao bán qua livestream với giá rẻ bất thường.

Không chỉ mỹ phẩm, thuốc và thực phẩm chức năng cũng trong “tầm ngắm”

Chỉ vài ngày trước đó, Bộ Y tế cũng ban hành văn bản yêu cầu kiểm tra việc bán thuốc kê đơn qua mạng và các sàn TMĐT, sau khi cơ quan chức năng phát hiện nhiều vụ sản xuất – tiêu thụ thuốc giả, sữa giả, chủ yếu bán qua nền tảng trực tuyến.

Thực tế cho thấy, nhiều sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… đang được rao bán dễ dãi trên các kênh mạng xã hội, nhưng lại không qua bất kỳ kiểm duyệt nào. Một cú click, một đoạn livestream cũng đủ “chốt đơn” cho hàng nghìn người, bất kể sản phẩm có đúng quy định hay không.

Thương mại điện tử phát triển, trách nhiệm quản lý cần đi trước một bước

Việc Bộ Y tế vào cuộc không chỉ là giải pháp tình thế, mà còn là cảnh báo cần thiết cho cả hệ sinh thái kinh doanh số – từ người bán nhỏ lẻ, nhà phân phối đến các nền tảng thương mại điện tử. Khi môi trường online ngày càng phức tạp, thì việc “tự do kinh doanh” không thể tách rời trách nhiệm pháp lý và đạo đức kinh doanh.

Các sàn TMĐT và nền tảng mạng xã hội cần khẩn trương hoàn thiện quy trình kiểm duyệt sản phẩm, siết chặt chính sách đối với người bán và phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý trong xử lý vi phạm.