BOJ đã giữ vững lập trường sau khi nâng mục tiêu lãi suất cho vay qua đêm từ mức 0 lên 0,1% trong tháng 7 trong một động thái bổ sung thêm bằng chứng rằng đang quay trở lại việc nới lỏng tiền tệ không chính thống kéo dài hàng thập kỷ trong bối cảnh nền kinh tế có dấu hiệu của sự phục hồi.
BOJ cho biết trong một tuyên bố sau cuộc họp: “Nền kinh tế Nhật Bản đã phục hồi vừa phải, mặc dù một số điểm yếu đã phần nào được nhìn thấy”.
Trước cuộc họp, một số nhà hoạch định chính sách bày tỏ quan điểm rằng thị trường tài chính vẫn không ổn định sau quyết định cắt giảm lãi suất của ngân hàng trung ương vào tháng 7, báo hiệu sự thận trọng về việc tiếp tục nâng chi phí đi vay lên cao hơn nữa trong lúc này.
Quyết định cắt giảm lãi suất vào tháng 7, cùng với những phát biểu sau đó của Thống đốc Ueda về khả năng tăng lãi suất thêm trong năm, đã khiến các thành viên tham gia thị trường mất cảnh giác và khiến chỉ số chứng khoán Nikkei đánh dấu mức giảm lớn nhất của một ngày hồi đầu tháng 8.
Sau những động phản ứng nhanh của thị trường, Phó Thống đốc BOJ Shinichi Uchida cho biết cơ quan này sẽ không tăng lãi suất thêm cho đến khi thị trường bình ổn trở lại, một nỗ lực rõ ràng nhằm trấn an các nhà đầu tư.
BOJ bước vào chu kỳ chính sách ít nới lỏng hơn trong bối cảnh đồng Yên mất giá ở mức cao lịch sử gần đây, trái ngược với các ngân hàng trung ương lớn khác, vốn đã bắt đầu nới lỏng kiểm soát tiền tệ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
FED hôm thứ Tư vừa rồi đã cắt giảm lãi suất cơ bản lần đầu tiên sau hơn 4 năm, cùng với Ngân hàng Trung ương Châu Âu và Ngân hàng Anh, là các ngân hàng trung ương lớn đang bắt đầu thực hiện chu kỳ nới lỏng tiền tệ.
Xu hướng đối lập ở Nhật Bản và các nền kinh tế lớn khác trong chính sách tiền tệ dự kiến sẽ thu hẹp khoảng cách lãi suất giữa các nhóm quốc gia này, có khả năng hỗ trợ đồng Yên và tạo đà phục hồi đáng kể sau nhiều năm giảm giá.
Sự thận trọng của BOJ đối với việc tăng lãi suất cho thấy rõ thế khó của tổ chức này trong việc cân bằng giữa việc bình thường hóa chính sách sau nhiều năm áp dụng các biện pháp nới lỏng tiền tệ không chính thống và vấn đề giảm thiểu tác động tiêu cực đến nền kinh tế trong quá trình thực hiện.
Quyết định về lãi suất hôm nay cũng được đưa ra trong bối cảnh Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền chuẩn bị bầu chủ tịch mới vào thứ Sáu tuần tới để kế nhiệm ông Fumio Kishida làm Thủ tướng Nhật Bản.
BOJ đã chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3 bằng quyết định tăng lãi suất lần đầu tiên sau 17 năm.
Trong phiên giao dịch sáng nay, chỉ số chuẩn của Nhật Bản, chỉ số trung bình của 225 cổ phiếu Nikkei, tăng khoảng 2% trong khi đồng Yên đang giao dịch ở mức khoảng 142 Yên đổi một USD.
Đồng Yên Nhật Bản đã mạnh lên đáng kể trong những tháng gần đây, từ mức trên 160 Yên đổi một USD vào đầu tháng 7 xuống dưới 140 Yên vào đầu tuần này.
Mặc dù BOJ độc lập về mặt kỹ thuật, nhưng con đường chính sách của tổ chức này có thể bị ảnh hưởng bởi nhà lãnh đạo tiếp theo của đất nước, đặc biệt nếu Bộ trưởng an ninh kinh tế Sanae Takaichi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống của Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền. Người chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 27/9 có khả năng trở thành Thủ tướng.
Ông Takaichi đã tuyên bố rằng Nhật Bản nên duy trì chính sách tiền tệ ôn hòa vì lạm phát cơ bản vẫn còn thấp.
Vân Anh