Ngân hàng Trung ương Nhật Bản nới lỏng kiểm soát lãi suất dài hạn, xác định trần lợi suất trái phiếu 1%

08/11/2023 - 17:59
(Bankviet.com) Ngày 31/10, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) đã quyết định nới lỏng hơn nữa kiểm soát đối với lợi suất dài hạn, tuy không nhiều nhưng mang tính biểu tượng hướng tới việc kết thúc chương trình được thiết kế để giữ chi phí đi vay ở mức thấp song đang bị đổ lỗi là nguyên nhân làm bóp méo thị trường trái phiếu.

Vào cuối cuộc họp kéo dài hai ngày, Hội đồng Chính sách đã xác định lại mức trần 1,0%, ngưỡng phòng thủ do BOJ đặt ra vào tháng 7, là "giới hạn trên" đối với lãi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm.

Bất chấp những điều chỉnh chính sách mới nhất, Thống đốc BOJ Kazuo Ueda cho biết ông không kỳ vọng lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm sẽ tăng mạnh trên 1,0% ngay cả khi chúng phản ánh tốt hơn các nguyên tắc kinh tế cơ bản.

Ông nói: “Một số tiến bộ” đã đạt được nhằm đạt được lạm phát mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương và tiền lương danh nghĩa có thể sẽ tiếp tục tăng, nhưng triển vọng không chắc chắn, khiến cần phải duy trì lãi suất cực thấp.

Quyết định này được đưa ra khi BOJ nâng triển vọng lạm phát lên 2,8% trong cả 2 năm tài chính 2023 và 2024, có nghĩa là, lạm phát sẽ duy trì trên mục tiêu lạm phát 2% trong 3 năm tài chính liên tiếp.

Thống đốc Ueda nói trong cuộc họp báo sau cuộc họp: “Chúng tôi không mong đợi lợi suất sẽ sớm đạt ngưỡng gần 1,0%... nhưng chúng đã đạt tới 0,9%. Yếu tố lớn nhất là bởi lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ đã tăng nhanh hơn nhiều so với dự đoán”.

Thống đốc BOJ mô tả quyết định mới nhất này là một bước "phủ đầu" chống lại biến động ngoại hối và các rủi ro khác trong tương lai, đồng thời nói thêm rằng quyết định này cũng nhằm cải thiện chức năng của thị trường trái phiếu.

Tác dụng phụ của việc thiết lập giới hạn trên cứng sẽ tăng lên khi lãi suất trái phiếu 10 năm gần ngưỡng đó vì BOJ sẽ phải bảo vệ giới hạn này bằng cách tăng cường mua trái phiếu.

Thống đốc BOJ cho biết: “Mặc dù không có giới hạn cứng nào được thiết lập, nhưng tôi không kỳ vọng lợi suất dài hạn sẽ tăng mạnh vượt khỏi mức 1,0%”, đồng thời cho biết thêm rằng ngân hàng trung ương sẽ điều chỉnh hoạt động mua theo tốc độ biến động lợi suất và mức độ được phép của họ.

Đồng Yên đã vượt qua ngưỡng rào cản tâm lý quan trọng là 150 Yên đổi 1 đô la Mỹ sau quyết định của BOJ, trong bối cảnh thận trọng về một đợt can thiệp khác của chính quyền Nhật Bản. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm chuẩn vào cuối ngày 31/10 ở mức 0,950% sau khi chạm mức 0,955% trong thời gian ngắn, mức cao nhất kể từ tháng 5/2013.

Mặc dù BOJ vẫn giữ quan điểm ôn hòa với cam kết thực hiện các bước nới lỏng bổ sung nếu cần, nhưng lần điều chỉnh mới nhất có thể sẽ tập trung vào việc khi nào BOJ sẽ tiến xa hơn tới việc bình thường hóa chính sách bằng cách loại bỏ chương trình kiểm soát đường cong lợi suất và chấm dứt lãi suất âm.

Việc điều hành chính sách tiền tệ của BOJ trở nên phức tạp hơn trong những tháng gần đây khi phải vật lộn với sự suy yếu dai dẳng của đồng Yên, sản phẩm phụ của việc nới lỏng tiền tệ của ngân hàng trung ương và bảng cân đối kế toán phình to do mua trái phiếu với khối lượng lớn để duy trì chi phí đi vay ở mức đáy và đạt được lạm phát ổn định.

Toru Suehiro, kinh tế trưởng tại Daiwa Securities cho biết: “BOJ đang thực hiện các bước nhanh hơn nhiều so với dự kiến ​​của tôi trong việc loại bỏ chương trình kiểm soát đường cong lợi suất”.

Ông Suehiro cho biết: “Lợi suất dài hạn có thể tự do chuyển động hơn kể từ bây giờ, nhưng điều này không thay đổi thực tế là BOJ đang tiếp tục mua số lượng lớn trái phiếu chính phủ”.

BOJ duy trì chương trình kiểm soát đường cong lợi suất, trong đó lãi suất ngắn hạn được đặt ở mức âm 0,1% trong khi lãi suất 10 năm được định hướng ở mức khoảng 0%.

Theo khuôn khổ đó, BOJ đã tìm cách duy trì giới hạn trên của trái phiếu 10 năm bằng cách chào mua trái phiếu mỗi ngày làm việc, về nguyên tắc.

Khi được hỏi về triển vọng kiểm soát đường cong lợi suất và lãi suất âm, Thống đốc Ueda cho biết cả 2 biện pháp này sẽ được duy trì cho đến khi đạt được mục tiêu lạm phát.

Việc tăng lãi suất mạnh mẽ của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ và Ngân hàng Trung ương châu Âu, cùng với các ngân hàng trung ương lớn khác, đã khiến lợi suất trái phiếu tăng cao.

Theo BOJ, kỳ vọng lạm phát ở Nhật Bản đã "tăng vừa phải" và nền kinh tế sẽ tiếp tục phục hồi. Tuy nhiên, cơ quan này cảnh báo về sự không chắc chắn rất cao về triển vọng và coi diễn biến tỷ giá hối đoái và giá hàng hóa là rủi ro.

Một số thành viên hội đồng BOJ đã bày tỏ sự lạc quan về triển vọng tăng trưởng tiền lương bền vững, yếu tố then chốt quyết định liệu lạm phát có ổn định hay không.

Tuy nhiên, trong năm tài chính 2025, năm cuối cùng của giai đoạn dự báo hiện tại, lạm phát giá tiêu dùng cốt lõi sẽ giảm xuống còn 1,7%, tăng nhẹ so với dự báo trước đó.

Triển vọng nhấn mạnh thách thức mà BOJ phải đối mặt trong việc đạt được mục tiêu lạm phát một cách “ổn định và bền vững”, ngay cả sau một thập kỷ nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ.

Vân Anh

Theo: Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ