Tập đoàn PAN - Kiên định từ niềm tin và lòng trắc ẩn

Tại Hội thảo “Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân: Cơ hội nào cho các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng?”, bà Nguyễn Thị Trà My – Tổng Giám đốc Tập đoàn PAN, Chủ tịch Tập đoàn Giống cây trồng Vinaseed đã thẳng thắn chia sẻ những rủi ro mà người làm nông nghiệp hàng ngày đang phải đối mặt.

“Lĩnh vực nông nghiệp là lĩnh vực quá khó, ít người dám đầu tư. Hôm nay chúng tôi gieo, không biết có được thu hoạch không. Thả con tôm, chưa biết tỷ lệ sống bao nhiêu. Chế biến xong, cũng không biết có xuất khẩu được không”, bà My nói. Thế nhưng, chính tình yêu, đam mê và lòng trắc ẩn dành cho người nông dân đã giữ chân doanh nghiệp ở lại ngành này.

Bà My cũng khẳng định, PAN chọn nông nghiệp không chỉ vì lợi nhuận, mà bởi muốn “đem lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho hàng triệu nông dân Việt Nam”. Niềm tin vào Nghị quyết 68 – vốn đặt ra vai trò then chốt của khu vực tư nhân trong phát triển kinh tế đã tiếp thêm động lực để doanh nghiệp đầu tư “một cách chuyên nghiệp và xứng tầm hơn, không chỉ 10 năm, 20 năm mà là câu chuyện trường tồn”.

Với vai trò là người đứng đầu Vinaseed, bà My cho biết đơn vị đã xây dựng các trung tâm nghiên cứu giống cây trồng, viện nghiên cứu lương thực – thực phẩm quy mô lớn, đồng thời tận dụng ưu đãi thuế để thu hút chuyên gia quốc tế đến Việt Nam làm việc. Không dừng lại ở đó, PAN Group cũng đặt mục tiêu trở thành “vườn ươm” cho các start-up trong lĩnh vực nông nghiệp, nếu có đầy đủ cơ chế hỗ trợ từ chính sách.

PAN cũng kỳ vọng là được đối xử công bằng như các doanh nghiệp nhà nước và FDI, đặc biệt là quyền tích tụ ruộng đất – điều kiện sống còn để mở rộng vùng nguyên liệu và phát triển nông nghiệp quy mô lớn. “Chúng tôi mong muốn thể chế cải cách mạnh mẽ hơn. Hiện việc tái cấu trúc các công ty con trong tập đoàn vẫn rất phức tạp về thủ tục”, bà My bày tỏ.

Dù nông nghiệp đầy rủi ro và lợi nhuận không dễ dàng như các ngành khác, PAN vẫn lựa chọn kiên định và đầu tư dài hạn, như một lời cam kết bền bỉ về triết lý phát triển gắn với giá trị cộng đồng.

Hoàng Anh Gia Lai – Từ đường lui thành lối đi

Ngược lại với PAN – nơi nông nghiệp là chiến lược ngay từ đầu, HAGL lại đến với nông nghiệp từ bước ngoặt sống còn. Đầu những năm 2010, Hoàng Anh Gia Lai từng là biểu tượng của một đế chế đa ngành với bất động sản, thủy điện, bóng đá, cao su... Nhưng khủng hoảng tài chính đã đẩy doanh nghiệp đến giới hạn, với khoản nợ vượt 30.000 tỷ đồng vào năm 2016.

Từ thời điểm đó, HAGL buộc phải tái cấu trúc toàn diện, bán toàn bộ tài sản ngoài ngành để cứu lấy doanh nghiệp. Và nông nghiệp được chọn làm trụ cột duy nhất.

Tuy nhiên, không dễ để bắt đầu lại. Ban đầu, HAGL chọn mía đường, cao su, nuôi bò nhưng đều không mang lại kết quả như kỳ vọng. Tuy nhiên, doanh nghiệp không từ bỏ. Thay vì rút lui, HAGL điều chỉnh chiến lược, tập trung vào mô hình “4 cây – 1 con”: Chuối, sầu riêng, cà phê Arabica, dâu tằm và chăn nuôi heo.

Hiện tại, HAGL đã sở hữu hơn 7.000 ha chuối xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc; đồng thời đầu tư nhà máy sản xuất tơ tằm và trang trại heo quy mô lớn. Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) khẳng định: “Tôi sẽ không bao giờ làm bất động sản nữa, dù một năm lời cả ngàn tỷ cũng không làm. Tôi sẽ làm nông nghiệp để chứng minh rằng làm nông nghiệp ở Việt Nam là sống tốt, là bền vững”.

Sau gần 10 năm chuyển hướng, HAGL đã giảm dư nợ từ 27.000 tỷ còn khoảng 13.000 tỷ đồng, xóa gần hết lỗ lũy kế và có lãi 4 năm liên tiếp. Bầu Đức tự tin tuyên bố: “Cuối năm 2025, HAGL sẽ có báo cáo tài chính cực đẹp”.

Dù vẫn còn một số áp lực từ trái phiếu và lượng cổ phiếu lưu hành lớn, HAGL là ví dụ điển hình cho nỗ lực tái cấu trúc và kiên định với nông nghiệp bài bản. Từ một doanh nghiệp tưởng như phải rút lui khỏi sân chơi, HAGL đang nỗ lực từng bước để trở lại thời hoàng kim.

Tựu chung, PAN Group bằng chiến lược dài hạn, HAGL bằng chuyển mình sống còn – cả hai đều chứng minh rằng nếu làm đúng, nông nghiệp Việt Nam vẫn có tương lai. Khi doanh nghiệp đủ bền bỉ, có niềm tin và được hỗ trợ bởi chính sách cởi mở, nông nghiệp không chỉ là lĩnh vực rủi ro, mà có thể là nền tảng để tạo ra giá trị bền vững cho xã hội.