Tìm hiểu về tài sản (asset), các loại tài sản trong báo cáo tài chính

Khái niệm asset

Tài sản được hiểu là các nguồn lực hữu hình hoặc vô hình gồm các vật, tiền, giấy tờ có giá trị và các quyền tài sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định và có khả năng mang lại lợi ích cho doanh nghiệp trong tương lai.

Tài sản doanh nghiệp được báo cáo trong bảng cân đối kế toán được thể hiện dưới dạng vật chất (tài sản hữu hình). Với những tài sản không thể hiện dưới dạng vật chất (tài sản vô hình) thường không được mua bán hay giao dịch. Vì vậy sẽ không được liệt kê là tài sản trên bảng cân đối kế toán.

Hình minh họa - nguồn internet

Tài sản hữu hình: Đất đai, máy móc, thiết bị, nhà xưởng, hàng hóa, phương tiện vận chuyển…

Tài sản vô hình: Tên thương mại, quyền sở hữu trí tuệ, bằng phát minh, sáng chế, nhãn hiệu…

Nắm rõ tài sản hữu hình hay vô hình trong hoạt động quản lý sản xuất và kinh doanh giúp cho bạn có cái nhìn tổng quan hơn về tài sản mà doanh nghiệp sở hữu. Từ đó nhà quản trị tìm cách để nâng cao cách thức sử dụng và quản lý tài sản một cách hiệu quả.

Vai trò của tài sản trong doanh nghiệp

Tài sản là yếu tố đại diện cho nguồn lực kinh tế cho một doanh nghiệp. Nó thuộc quyền được doanh nghiệp sở hữu và kiểm soát. Với mục đích đảm bảo tạo ra được lợi ích tối ưu trong quá trình hoạt động kinh doanh.Vì vậy, bất kể là doanh nghiệp với quy mô từ nhỏ đến lớn đều cần sở hữu nguồn tài sản nhất định.

Tài sản còn có thể được xem là một sản phẩm có khả năng tạo ra dòng tiền vào trong tương lai. Đồng thời giúp giảm thiểu chi phí và dòng tiền ra góp phần làm tăng doanh thu cho doanh nghiệp. Vì vậy đối với tài sản hiện có, mỗi doanh nghiệp cần phải xác lập quyền sở hữu kể từ ngày lập báo cáo tài chính.

Về mặt pháp lý thì tài sản của một doanh nghiệp bắt buộc phải thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp. Tuy nhiên theo kế toán thì một số thứ không thuộc sở hữu của doanh nghiệp nhưng vẫn được ghi nhận là tài sản trên bảng cân đối kế toán.

Phân loại tài sản

Phân loại tài sản là cách mà kế toán thực hiện để quản lý tài sản một cách hiệu quả và dễ dàng hơn. Trên thực tế có nhiều cách để phân loại tài sản trong doanh nghiệp. Trong đó cách thức phổ biến được sử dụng là phân loại theo thời gian thành 2 hình thức là tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn.

Tài sản ngắn hạn

Tài sản ngắn hạn (Short-term assets) là những tài sản có thời gian chuyển đổi thành tiền trong vòng một năm (hoặc một chu kỳ kinh doanh). Đặc trưng của những tài sản này là thường có giá trị thấp và thời gian sử dụng ngắn.

Các loại tài sản ngắn hạn bao gồm:

Tiền: Gồm tiền mặt (tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ), tiền gửi ngân hàng, tiền đang được lưu chuyển và các khoản tương đương tiền (vàng, bạc ,đá quý…)

Khoản thu ngắn hạn: Là tài sản hợp pháp của doanh nghiệp. Hiện đang bị những đối tượng khác tạm thời chiếm giữ một cách hợp pháp hoặc bất hợp pháp. Gồm các khoản mục như khoản phải thu trong nội bộ, khoản phải thu, khách hàng, khoản trả trước người bán…

Hàng tồn kho: Là những loại tài sản được dự trữ cho sản xuất hoặc chờ để bán trong kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Thường có như nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, thành phẩm, bán thành phẩm, hàng gửi đi bán.

Khoản đầu tư tài chính ngắn hạn: Là những khoản đầu tư với thời gian thu hồi vốn trong vòng 1 năm như: cho vay ngắn hạn, góp vốn liên doanh hay đầu tư chứng khoán ngắn hạn…

Tài sản ngắn hạn khác: tài sản thế chấp, ký cược hoặc ký quỹ ngắn hạn…

Tài sản dài hạn

Tài sản dài hạn (Long-term assets) là những tài sản có thời gian chuyển đổi thành tiền trong khoảng thời gian trên một năm (hoặc một chu kỳ kinh doanh). Tài sản dài hạn thường bao gồm những loại sau:

Tài sản cố định

Tài sản cố định là những loại tài sản mang giá trị lớn và thời gian sử dụng lâu dài (trên 1 năm) và có thể bị hao mòn qua thời gian sử dụng. Trong tài sản cố định được chia làm 2 loại

Tài sản cố định hữu hình nhà cửa, đồ nội thất, máy móc, trang thiết bị, các phương tiện vận tải, các thiết bị…

Tài sản cố định vô hình: phát minh sáng chế, thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa, quyền sử dụng đất…

Đầu tư tài chính dài hạn

Đầu tư tài chính dài hạn là các khoản đầu tư sinh lời bên ngoài với thời gian thu hồi từ 1 năm trở lên. Ví dụ đầu tư vào các công ty con hay góp vốn cho vay dài hạn.

Các khoản phải thu dài hạn

Đây là tài sản hợp pháp của doanh nghiệp hiện đang bị các đối tượng khác chiếm giữ với thời hạn trên 1 năm. Thường bao gồm: các khoản phải thu dài hạn của khách hàng, nội bộ, khoản phải thu khoản cho vay dài hạn…

Bất động sản đầu tư

Bất động sản đầu tư bao gồm tất cả các bất động sản mà doanh nghiệp đang giữ như nhà, đất đai… kiểm soát để cho thuê hoặc chờ lúc tăng giá bán kiếm lợi nhuận

Tài sản dài hạn khác

Ngoài những tài sản đã liệt kê ở thì còn có các loại được xem như tài sản dài hạn. Trong đó phải kể ra như chi phí trả trước, chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang, ký quỹ dài hạn,…