Tháng 2/2025 đánh dấu một giai đoạn đầy thách thức với thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) khi không có bất kỳ đợt phát hành mới nào được công bố. Theo báo cáo từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), đây là lần đầu tiên trong nhiều năm thị trường hoàn toàn “đóng băng”, phản ánh sự thận trọng của doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư trước những biến động kinh tế vĩ mô.
 |
| Hình minh họa |
Số liệu từ VBMA cho thấy, trong hai tháng đầu năm, tổng giá trị TPDN phát hành chỉ đạt 5.554 tỷ đồng, mức thấp đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn trong tháng 2 chỉ ghi nhận 2.592 tỷ đồng, giảm 58% so với tháng 2/2024. Điều này cho thấy dù áp lực thanh toán nợ vẫn cao, các doanh nghiệp vẫn chưa sẵn sàng triển khai kế hoạch huy động vốn mới.
Trên thị trường thứ cấp, tổng giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong tháng 2/2025 chỉ đạt 73.491 tỷ đồng, giảm 22% so với tháng trước. Đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư, khi lo ngại về thanh khoản và khả năng trả nợ của các doanh nghiệp vẫn chưa có dấu hiệu giảm bớt.
Một trong những nguyên nhân chính khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp rơi vào tình trạng ảm đạm là áp lực đáo hạn ngày càng lớn. Theo thống kê, trong năm 2025, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn lên tới 192.267 tỷ đồng, trong đó riêng ngành bất động sản chiếm hơn 54% với 107.235 tỷ đồng.
Nhiều tập đoàn lớn như Novaland, Nam Long cùng các công ty chứng khoán như VNDirect đang đứng trước bài toán tài chính đầy thách thức. Thay vì phát hành thêm trái phiếu để huy động vốn, các doanh nghiệp này đang tập trung vào việc tái cấu trúc nợ và xử lý các nghĩa vụ tài chính hiện có.
Mặt khác, lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp hiện dao động từ 9% - 12%/năm, cao hơn đáng kể so với lãi suất vay ngân hàng hoặc huy động qua kênh cổ phiếu. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp chùn bước, chưa dám triển khai các kế hoạch phát hành mới để tránh tạo thêm áp lực tài chính.
Dòng tiền chuyển hướng sang đâu?
Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), tính đến cuối năm 2024, tổng tiền gửi của dân cư tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng 7.000.290,6 tỷ đồng. Mặc dù không có số liệu cụ thể cho hai tháng đầu năm 2025, nhưng xu hướng tăng trưởng này cho thấy nhà đầu tư đang ưu tiên các kênh đầu tư an toàn như tiền gửi tiết kiệm.
Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán cũng ghi nhận sự quan tâm từ nhà đầu tư, đặc biệt ở các nhóm ngành có nền tảng tài chính vững mạnh như ngân hàng, công nghệ và năng lượng.
Bất động sản cũng là một kênh được quan tâm, dù thị trường vẫn chưa thực sự hồi phục. Một số nhà đầu tư đang chuyển hướng sang mua bất động sản giá trị thấp hoặc đất nền, kỳ vọng vào sự phục hồi của thị trường nhà đất trong dài hạn.
Ngoài ra, vàng cũng đang trở thành một lựa chọn hấp dẫn đối với nhiều nhà đầu tư. Diễn biến giá vàng trong thời gian qua cho thấy nhu cầu nắm giữ kim loại quý đang tăng lên đáng kể. Tính đến thời điểm 16h00 ngày 11/3, giá vàng trong nước đang neo sát mức kỷ lục, niêm yết ở mức 90,8 92,8 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra) đối với vàng miếng SJC, trong khi vàng nhẫn 999.9 đang ở mức trên 93 triệu đồng mỗi lượng (bán ra).
Dù thị trường trái phiếu đang rơi vào giai đoạn khó khăn, một số tổ chức tài chính vẫn có kế hoạch phát hành trái phiếu trong thời gian tới. Chẳng hạn, Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HDBank) dự kiến huy động tối đa 10.000 tỷ đồng qua kênh trái phiếu trong nửa đầu năm 2025, trong khi Công ty CP Chứng khoán VNDirect cũng có kế hoạch phát hành riêng lẻ trị giá 2.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, thành công của các đợt huy động này vẫn phụ thuộc vào khả năng cải thiện thanh khoản và tâm lý của nhà đầu tư.
Các chuyên gia cho rằng, để thị trường TPDN có thể phục hồi, sự hỗ trợ từ chính sách là yếu tố then chốt. Việc giảm lãi suất, mở rộng điều kiện phát hành hoặc triển khai các gói tín dụng đặc biệt nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tái cấu trúc nợ có thể là những giải pháp cần thiết.
Bên cạnh đó, sự minh bạch trong công bố thông tin cũng đóng vai trò quan trọng. Hiện nay, nhiều nhà đầu tư vẫn dè chừng với các đợt phát hành trái phiếu, đặc biệt là từ các doanh nghiệp bất động sản. Việc tăng cường giám sát và yêu cầu công khai minh bạch hơn có thể giúp khôi phục niềm tin vào thị trường.
 | Ngược dòng tiền số, đồng Pi bất ngờ tăng phi mã, chuyện gì đang diễn ra? Đồng Pi Network tăng giá mạnh sau khi niêm yết trên sàn, trái ngược xu hướng thị trường tiền mã hoá. Nguyên nhân chủ yếu ... |
 | Sản phẩm Việt "thống trị" thị trường thế giới: Doanh nghiệp nào đang dẫn đầu suốt một thập kỷ? Cá tra tiếp tục là sản phẩm chủ lực đưa Việt Nam trở thành quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới. Dù thị trường ... |
Thu Hà
