Theo các nguồn tin từ Quân đội Israel, cuộc đột kích bất ngờ giúp giải cứu thành công 4 con tin đầu tháng này của Israel có một phần không nhỏ công sức của tình báo Mỹ.
Kể từ khi Hamas bất ngờ tấn công miền nam Israel hồi đầu tháng 10/2023, Mỹ đã tăng cường thu thập tin tình báo về nhóm vũ trang ở Dải Gaza. Họ cũng đang chia sẻ lượng lớn thông tin thu thập từ máy bay không người lái, ảnh vệ tinh, can thiệp liên lạc và phân tích dữ liệu để hỗ trợ phía Israel.
Trước đó, cộng đồng tình báo Mỹ không coi Hamas là mục tiêu ưu tiên. Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi sau cuộc tấn công của Hamas vào miền Nam Israel khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và 250 người bị bắt cóc.
 |
| Hoạt động giải cứu con tin của Israel tại Dải Gaza có sự hỗ trợ của tình báo Mỹ. Ảnh: AP |
Nhân viên Bộ tư lệnh Đặc nhiệm Liên quân Mỹ (JSOC) sau đó bắt đầu làm việc cùng với sĩ quan Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) tại trụ sở của cơ quan này ở Israel. Nhân viên CIA cũng gặp gỡ các đối tác của họ ở đất nước này gần như hằng ngày. Bộ Ngoại giao Mỹ cử đặc phái viên về vấn đề con tin tới Israel và gặp gỡ quan chức hàng đầu của Tel Aviv phụ trách nỗ lực giải cứu con tin.
Trong những tuần đầu xung đột, các quan chức Israel chịu trách nhiệm xác định vị trí con tin ở Dải Gaza đã yêu cầu hỗ trợ từ Mỹ để khoanh vùng thông tin mà họ biết từ các nguồn riêng. Mỹ đã cung cấp các thông tin quan trọng, cùng công nghệ và năng lực phân tích khối lượng hình ảnh lớn, để có được hình ảnh ba chiều chi tiết về địa hình ở Dải Gaza.
"Họ cung cấp một số năng lực mà chúng tôi chưa từng có trước ngày 7/10", một quan chức Israel tiết lộ. Một quan chức khác của Israel thêm rằng Mỹ đã cung cấp cho họ những hình ảnh vệ tinh rất chi tiết mà Tel Aviv không có.
Trước cuộc tấn công ngày 7/10/2023, Israel đã bao phủ Dải Gaza bằng hệ thống giám sát điện tử, theo dõi các thành viên Hamas thông qua điện thoại của họ.
Tuy nhiên, thông tin tình báo "có giá trị thực tiễn" về Dải Gaza là điều mà Israel còn thiếu trong nhiều năm qua, khi họ phải phụ thuộc quá mức vào công nghệ, không thể xây dựng mạng lưới gián điệp trong khu vực và thiếu năng lực phân tích. Việc thiếu hoạt động tình báo của con người là một phần nguyên nhân khiến Israel không kịp phát hiện kế hoạch tấn công của Hamas.
"Chúng tôi đã từng nghĩ Hamas không dám tấn công", một cựu quan chức tình báo Israel chia sẻ.
Những nỗ lực xác định vị trí con tin đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt động tình báo con người. Hồi tháng 5/2024, quân đội Israel tìm thấy thi thể một số con tin sau khi thẩm vấn một thành viên Hamas. Các cuộc thẩm vấn tù nhân đã trở thành một phần quan trọng giúp Israel xây dựng bức tranh tình báo tổng thể.
Israel cũng tìm thấy những tin tình báo hữu ích trong các máy chủ, máy tính, điện thoại di động, laptop và tài liệu khác thu được từ nơi ẩn náu, căn cứ chỉ huy của Hamas. Các nhà phân tích Mỹ đã giúp khai thác các nguồn tin đó để tìm manh mối về nơi ở của con tin.
Cuộc đột kích thành công hồi đầu tháng 6/2024 của Israel ở Nuseirat, miền trung Gaza, dựa trên thông tin chính xác về vị trí của 4 con tin. Quân đội Israel cho biết lực lượng đặc nhiệm đã đột kích hai vị trí của Hamas ở Nuseirat, miền trung Gaza. Danh tính 4 con tin người Israel được giải cứu là Noa Argamani, 25 tuổi, Almog Meir Jan, 21 tuổi, Andrey Kozlov, 27 tuổi và Shlomi Ziv, 40 tuổi.
Cố vấn An ninh Mỹ Jake Sullivan cho biết Washington đã cung cấp một loạt nguồn lực, thiết bị và chuyên môn mạnh mẽ hỗ trợ Israel. Ông này nhấn mạnh thông tin tình báo mà Mỹ cung cấp không giới hạn: “Chúng tôi không giữ lại bất kỳ điều gì. Chúng tôi cung cấp mọi nguồn lực, công cụ và khả năng".
Trong khi đó, liên quan tới khả năng giải quyết xung đột thông qua đàm phán, hãng thông tấn RIA Novosti đăng tải, lãnh đạo phe cánh chính trị của Hamas, Ismail Haniya tuyên bố sẵn sàng chấp nhận bất kỳ sáng kiến nào nhằm đạt được hòa bình ở Dải Gaza trong khi vẫn đáp ứng được các yêu cầu cơ bản phong trào này.
Ông Ismail Haniya nhấn mạnh: “Chúng tôi sẵn sàng đón nhận tất cả các sáng kiến nhằm đáp ứng yêu cầu tiên quyết trong các cuộc đàm phán ngừng bắn”; đồng thời nêu tên trong số các yêu cầu là ngừng hoàn toàn các cuộc tấn công, rút quân đội Israel, khôi phục Dải Gaza, trao đổi con tin và hỗ trợ dân thường.
Hamas đã chấp thuận đề xuất ngừng bắn do Qatar và Ai Cập đề xuất ra hôm 6/5. Tuy nhiên, ông Ismail Haniya cáo buộc giới lãnh đạo Israel muốn thực hiện những thay đổi không thể chấp nhận được, từ đó dẫn đến đóng băng đàm phán. Israel đang “đặt bẫy chính trị” và áp đặt các điều kiện riêng của mình trong cuộc xung đột.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden nghi ngờ khả năng đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza. Ông nói điều này sau khi thảo luận về dự thảo thỏa thuận ngừng bắn ba giai đoạn do Mỹ đề xuất với lãnh đạo các nước G7.
