Chính sách siết thuế, chống hàng giả định hình lại cuộc chơi nghành bán lẻ
Loạt quy định thuế mới khiến hàng xách tay mất lợi thế, nhóm cổ phiếu bán lẻ chính thống đón sóng tăng trưởng nhờ lợi thế minh bạch và quy mô.
Thị trường bán lẻ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ khi loạt chính sách thuế và quản lý thương mại điện tử có hiệu lực từ đầu quý II/2025. Các quy định mới được kỳ vọng sẽ thu hẹp lợi thế giá của hoạt động kinh doanh không chính ngạch, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh công bằng hơn cho doanh nghiệp chính thống.
Trong bối cảnh đó, nền kinh tế tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực với GDP quý II/2025 ước đạt 7,5% và lạm phát kiểm soát ở mức 3,21% (theo SSI Research). Đây là nền tảng thuận lợi để các doanh nghiệp bán lẻ hiện đại – đặc biệt là các đơn vị niêm yết – mở rộng thị phần, nhờ sở hữu mô hình vận hành bài bản và chiến lược đa kênh.
Cấu trúc cạnh tranh được tái định hình từ chính sách
Ba chính sách trọng yếu đang tác động trực tiếp đến trật tự thị trường bán lẻ gồm: Luật sửa đổi số 56/2024/QH15 (hiệu lực từ 1/4), Nghị định 70/2025/NĐ-CP (hiệu lực từ 1/6), và Quyết định 01/2025/QĐ-TTg (hiệu lực từ 18/2). Các quy định này lần lượt siết chặt nghĩa vụ thuế với người bán hàng qua sàn thương mại điện tử, yêu cầu hộ kinh doanh bán lẻ phải xuất hóa đơn và bãi bỏ miễn thuế VAT với hàng nhập khẩu giá trị thấp.
Theo SSI Research, các chính sách mới đang thu hẹp lợi thế cạnh tranh về giá của nhóm bán lẻ không chính thức, qua đó thúc đẩy dòng chảy người tiêu dùng dịch chuyển mạnh về các hệ thống bán lẻ hiện đại. Đây được xem là cơ hội tăng tốc cho các doanh nghiệp đã có nền tảng tuân thủ pháp lý rõ ràng và quy mô vận hành lớn.
Doanh nghiệp niêm yết tăng trưởng mạnh mẽ
Cũng theo SSI Research, quý I/2025 ghi nhận tăng trưởng nổi bật tại các doanh nghiệp bán lẻ niêm yết. CTCP Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) có doanh thu chuỗi Bách Hóa Xanh tăng 20%, chuỗi Thế Giới Di Động tăng 22%, và Điện Máy Xanh tăng 10% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế của công ty tăng 71% nhờ tối ưu hóa chi phí và đa dạng hóa danh mục sản phẩm.
CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FRT) cũng báo cáo doanh thu quý I tăng 26% so với cùng kỳ, cho thấy hiệu quả từ quá trình tái cấu trúc. Trong lĩnh vực bán lẻ dược phẩm, chuỗi Long Châu (FRT sở hữu) dẫn đầu thị phần với doanh thu năm 2024 đạt 25.320 tỷ đồng, mục tiêu năm 2025 là 32.400 tỷ đồng – tương đương gần 20% thị phần dược phẩm cả nước.
Cùng với đó, CTCP Thế Giới Số (DGW) và chuỗi WinMart của Masan (MSN) tiếp tục duy trì đà tăng trưởng nhờ mô hình bán lẻ đa kênh và phát triển logistics. Theo Mirae Asset, thương mại điện tử hiện chiếm 27% tổng doanh thu bán lẻ tại Việt Nam, phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong hành vi tiêu dùng.
Cần theo dõi rủi ro tỷ giá và chi phí nhập khẩu
Dù môi trường chính sách đang có lợi cho các doanh nghiệp chính thống, nhưng nhóm cổ phiếu bán lẻ vẫn chịu ảnh hưởng từ một số yếu tố vĩ mô. Theo SSI Research, các công ty có tỷ trọng hàng nhập khẩu cao như MWG, FRT, DGW hay chuỗi WinMart (MSN) có thể đối mặt với biến động tỷ giá, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam vẫn nằm trong Danh sách Giám sát thao túng tiền tệ của Mỹ. Ngoài ra, rủi ro thuế quan cũng cần được lưu ý nếu có diễn biến mới từ các đối tác thương mại lớn.
Tuy nhiên, với nền tảng kinh doanh đã được xây dựng vững chắc và xu thế tiêu dùng đang dịch chuyển rõ nét, nhóm cổ phiếu bán lẻ hiện đại được đánh giá là đang đứng trước một chu kỳ tăng trưởng mới, trong bối cảnh thị trường ngày càng minh bạch và có tính sàng lọc cao hơn.
