Các thị trường tài chính toàn cầu có thể đối mặt nguy cơ bán tháo trên diện rộng nếu Mỹ can thiệp vào căng thẳng Trung Đông. Giới phân tích cảnh báo giá dầu leo thang trong kịch bản này có thể giáng đòn mạnh vào nền kinh tế thế giới vốn đang chịu áp lực từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Mặc dù các chỉ số chứng khoán chủ chốt của Mỹ vẫn dao động gần vùng đỉnh lịch sử, nhiều nhà đầu tư cảnh báo rằng thị trường cổ phiếu có thể đặc biệt nhạy cảm trước bất ổn địa chính trị nếu Mỹ trực tiếp can dự vào xung đột.

Giá dầu đã giảm gần 2% vào thứ Năm khi các nhà đầu tư cân nhắc khả năng gián đoạn nguồn cung từ xung đột Israel-Iran và khả năng Mỹ can thiệp trực tiếp. Giá dầu thô vẫn tăng gần 9% kể từ khi Israel phát động các cuộc tấn công nhằm vào Iran vào thứ Sáu tuần trước nhằm phá hủy khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân của nước này.

Chuck Carlson, Tổng giám đốc điều hành của Horizon Investment Services, nhận định cổ phiếu Mỹ có thể chịu áp lực bán mạnh nếu ông Trump hạ lệnh tấn công quân sự. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng một kịch bản leo thang nhanh chóng có thể đẩy tình hình đến “điểm chốt”, tạo điều kiện kết thúc xung đột sớm hơn.

Phiên giao dịch vừa qua chứng kiến chỉ số S&P 500 bốc hơi 0,3%, trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm do nhu cầu trú ẩn an toàn gia tăng. Tâm lý thị trường dao động sau khi Tổng thống Trump từ chối xác nhận khả năng tấn công Iran, đồng thời tiết lộ Tehran đã đề xuất đối thoại với Washington. Song, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei vẫn bác bỏ mọi điều kiện đầu hàng vô điều kiện từ phía Mỹ.

Theo Reuters, quân đội Mỹ đang tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực, khiến giới đầu tư lo ngại về nguy cơ xung đột lan rộng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và hạ tầng năng lượng trọng yếu toàn cầu.

Ngân hàng Barclays ước tính giá dầu Brent có thể lên tới 85 USD/thùng nếu xuất khẩu dầu của Iran giảm một nửa và có thể chạm mốc 100 USD/thùng trong “kịch bản tồi tệ nhất” nếu xung đột lan rộng. Hiện dầu Brent đang giao dịch quanh mức 76 USD.

Trong bối cảnh giá dầu tăng, chỉ số ngành năng lượng S&P 500 đã tăng hơn 2% trong bốn phiên gần nhất, với cổ phiếu Exxon Mobil tăng 3,8% và Valero Energy tăng 5%. Trái lại, S&P 500 chung giảm 0,7% cùng kỳ, cho thấy lo ngại của nhà đầu tư về tác động của giá năng lượng đến nền kinh tế.

Ở chiều ngược lại, nhóm cổ phiếu quốc phòng từng được hưởng lợi từ xung đột Nga – Ukraine đang ghi nhận mức tăng khiêm tốn kể từ khi Israel phát động tấn công. Chỉ số Hàng không và Quốc phòng S&P 500 lập đỉnh mới vào đầu tuần trước sau khi phục hồi hơn 30% kể từ thời điểm Trump tuyên bố áp thuế trong “Ngày Giải phóng”.
Mặc dù vậy, chỉ số S&P 500 hiện vẫn chỉ thấp hơn khoảng 2% so với mức đỉnh thiết lập hồi tháng 2.

Citigroup cũng cảnh báo trong một bản tin gửi nhà đầu tư rằng giá dầu cao sẽ là cú sốc tiêu cực đánh thẳng vào nền kinh tế toàn cầu, vừa làm suy yếu tăng trưởng, vừa kích thích lạm phát, gây khó khăn cho các ngân hàng trung ương vốn đang phải ứng phó với hệ lụy từ chiến tranh thương mại.

Ông Carlson cho biết thị trường hiện phần nào đã “chiết khấu” trước thái độ cứng rắn của Trump, nên mức độ hoảng loạn về giá tài sản có thể không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh chưa có cơ sở để tin rằng Mỹ sẽ đóng vai trò chủ lực trong cuộc xung đột này.

Tình hình căng thẳng tại Trung Đông cũng khiến giới đầu tư thêm phần dè chừng khi Ngân hàng Thế giới vừa hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống còn 2,3%, do áp lực từ thuế quan và rủi ro bất định địa chính trị.