Lợi nhuận cốt lõi còn yếu, áp lực từ xuất khẩu

Niên độ tài chính 2024–2025 đang trôi về những tháng cuối, và kết quả kinh doanh quý 3 vừa công bố cho thấy Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen (HOSE: HSG) vẫn đối mặt với nhiều thách thức về tăng trưởng. Tuy nhiên, những bước đi tái cấu trúc mạnh mẽ và thay đổi chiến lược kinh doanh đang mở ra hướng đi rõ ràng hơn cho giai đoạn tới.

Quý 3/2025, HSG ghi nhận doanh thu thuần 9.509 tỷ đồng, giảm 12,3% so với cùng kỳ năm trước. Sản lượng bán ra thấp hơn và giá bán trung bình giảm khoảng 3% đã khiến doanh thu suy giảm. Dù vậy, lợi nhuận gộp chỉ giảm 9,3% nhờ biên lợi nhuận gộp cải thiện, đạt 12,8%. Lợi nhuận ròng đạt 274 tỷ đồng, gần như đi ngang so với cùng kỳ. Tuy nhiên, nếu loại trừ các khoản thu nhập không thường xuyên, lợi nhuận cốt lõi chỉ đạt 200 tỷ đồng, giảm 21,6%.

Tính lũy kế 9 tháng, HSG đạt lợi nhuận ròng 647 tỷ đồng, giảm 7,1% so với cùng kỳ, nhưng vẫn vượt 30% kế hoạch năm. Loại trừ yếu tố bất thường, lợi nhuận cốt lõi đạt 326 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với cùng kỳ, phản ánh áp lực lợi nhuận vẫn hiện hữu.

Về sản lượng, tổng lượng bán hàng quý 3/2025 đạt 462.157 tấn, giảm 10,3% so với cùng kỳ. Thị trường nội địa tăng trưởng 8,9% lên 295.240 tấn nhờ nhu cầu cải thiện và chính sách đẩy mạnh phân phối trong nước. Ngược lại, xuất khẩu giảm mạnh 31,6% xuống 166.917 tấn, chỉ còn chiếm 36% tổng sản lượng, do ảnh hưởng của các biện pháp bảo hộ thương mại tại Mỹ, EU và một số thị trường khác.

Mảng ống nhựa đạt khoảng 13.000 tấn, tăng 11% nhờ hưởng lợi từ đầu tư công và sự phục hồi của bất động sản.

Tái cấu trúc toàn diện, triển vọng vẫn có nhiều điểm sáng

Ban lãnh đạo HSG đang triển khai nhiều thay đổi chiến lược, tập trung vào ba hướng chính.

Thứ nhất, về nguyên liệu đầu vào, HSG tăng tỷ lệ mua HRC (thép cuộn cán nóng) từ các nhà cung cấp trong nước như Hòa Phát và Formosa, giảm tỷ lệ nhập khẩu từ 60% xuống 30%. Hiện tại, HSG hiện chủ yếu nhập HRC từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Trong khi đó, công ty đã loại bỏ hoàn toàn sự phụ thuộc vào nguồn cung HRC Trung Quốc (do thuế chống bán phá giá HRC của Việt Nam).

Thứ hai, ở mảng bán lẻ, hệ thống Hoa Sen Home (HSH) được đẩy mạnh phát triển với 122 cửa hàng HSH và 284 điểm bán truyền thống. HSG đang chuyển đổi dần các điểm bán cũ sang mô hình HSH, mỗi năm khoảng 20–40 cửa hàng, hướng tới 450 cửa hàng trong 5–7 năm tới. HSH phân phối ba nhóm sản phẩm chính: hàng tự sản xuất (tôn mạ, ống thép, ống nhựa), hàng thương hiệu đối tác (Inax, Dulux, BOSCH…) và hàng OEM (gạch, thiết bị phòng tắm, sơn…) có biên lợi nhuận cao. Doanh nghiệp đặt mục tiêu nâng tỷ trọng sản phẩm thương mại tại HSH từ 10% hiện nay lên 50% vào năm 2030, đồng thời tách HSH thành pháp nhân độc lập, hướng tới IPO.

Thứ ba, ở mảng ống nhựa Hoa Sen, sản lượng và lợi nhuận ổn định, công ty đang tìm kiếm đối tác chiến lược và dự kiến giảm tỷ lệ sở hữu xuống dưới 50% để huy động nguồn lực mở rộng.

Dù lợi nhuận cốt lõi của HSG vẫn ở mức thấp và xuất khẩu gặp khó, những động thái tái cấu trúc cho thấy doanh nghiệp không đứng yên trước biến động thị trường. Việc chủ động nguồn nguyên liệu, mở rộng mảng bán lẻ đa dạng vật liệu xây dựng và tìm kiếm hợp tác chiến lược ở mảng ống nhựa có thể tạo ra nền tảng tăng trưởng mới trong trung và dài hạn.

Trong bối cảnh thị trường thép còn nhiều biến động, HSG lựa chọn cách tiếp cận thận trọng, song các bước đi chiến lược đang dần định hình rõ ràng con đường phát triển trong giai đoạn tới.