Vạn sự khởi đầu nan
Tôi tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin ngành lập trình. Sau một thời gian dài làm việc, tôi dành dụm được số tiền lớn. Tôi quyết định dùng số tiền này để học đầu tư với hy vọng được nghỉ hưu sớm và tôi có thể tự do về tài chính.
Vốn kiến thức về đầu tư chứng khoán của tôi là con số 0 tròn trĩnh nên việc đầu tiên là tôi ghi danh tham dự các khóa dạy đầu tư chứng khoán. Khi tham gia vào các khóa học này tôi thật sự choáng ngợp bởi cách ăn nói tài tình, hấp dẫn của những người giảng dạy. Đối với họ, kiếm tiền từ đầu tư chứng khoán sao dễ thế!
Sau vài lần tham dự tôi thấy quá hay và hấp dẫn nên quyết định tham gia. Sau một thời gian nghe các hướng dẫn viên, tôi tập mua bán cổ phiếu và có lời một ít tiền. Thấy việc đầu tư cũng dễ lần này tôi quyết định “All in one” vào cổ phiều SGO (Công ty CP Dầu thực vật Sài Gòn). Kết quả lần đầu tư này làm tôi mất nửa số tiền mà tôi đã dành dụm bao năm. Khi nhận ra tôi đã bị “lùa gà” vào cổ phiếu rác thì đã quá muộn.
Ảnh minh họa |
Việc mất mát số tiền lớn làm tôi rất buồn và tôi dự định không đầu tư nữa. Tuy vậy, vì xót xa số tiền đã mất nên sau một thời gian dài tôi đã quyết định đầu tư lại. Lần này tôi quyết không tham gia các hội nhóm mà tự đi mua các sách dạy về đầu tư chứng khoán về đọc. Tôi đã đọc rất nhiều sách về chứng khoán. Trong đó, tôi thật sự ấn tượng cách dạy đầu tư chứng khoán của thiên tài Warren Buffett. Tôi nghiền ngẫm, suy nghĩ rất nhiều về triết lý đầu tư giá trị của Warren Buffett và tôi nhận thấy nó đơn giản và dễ hiểu.
Triết lý đầu tư này có thể được tóm tắt qua 4 tiêu chí sau:
1. Hiểu rõ công ty mình mua cổ phiếu.
2. Những biến động thị trường hàng ngày không làm bạn nao núng.
3. Mua với giá rẻ.
4. Giữ cổ phiếu dài hạn.
Các lời dạy của Warren Buffett rất đơn giản nhưng khi áp dụng thực tế, tôi đã phải mất nhiều thời gian, công sức và cả thua lỗ thì mới thực sự hiểu và áp dụng thành thạo được.
Lần đầu tư này tôi không nghe bất kỳ ai mà tự tìm hiểu để đầu tư. Do biết về công nghệ thông tin nên hiểu và thao tác trên máy tính khi mua bán cổ phiếu không khó khăn gì. Việc khó khăn nhất của một người mới đầu tư chứng khóan là việc lựa chọn cổ phiếu. Với việc có hàng nghìn mã cổ phiếu và ngồn ngộn thông tin trên báo đài làm tôi rất choáng váng vì không biết nên lựa mã nào. Sau vài lần mua bán cổ phiếu thất bại vì chưa hiểu được đầu tư giá trị là gì nên mua bán lời chẳng bao nhiêu mà hay bị lỗ. Tôi đã học được bài học đó là chỉ mua cổ phiếu của những công ty có thương hiệu và thông tin minh bạch. Tôi đã tìm hiểu kỹ hơn cách đầu tư giá trị của Warren Buffett nên tôi đã bắt đầu hiểu các công ty rõ ràng hơn.
Việc tìm hiểu các công ty vất vả, gian nan vô cùng. Tôi phải đọc Báo cáo thường niên để hiểu về tiềm năng phát triển của công ty, tìm hiểu báo cáo tài chính, tình hình kinh doanh đang như thế nào… làm tôi chán nản vô cùng, vì rất khó hiểu do tôi chỉ là dân công nghệ thông tin. Quyết không bỏ cuộc, sau khi đã tìm hiểu vô số công ty, tôi chỉ mua cổ phiếu của các công ty có thương hiệu nổi tiếng. Ví dụ thành công nhất là khi mua cổ phiếu PNJ. Việc mua đúng cố phiếu PNJ và tôi nắm giữ sau một thời gian nên khi bán tôi đã có khoản lời lớn. Chỉ tiếc là tôi đã bán quá sớm cổ phiếu này.
Một bài học nữa mà tôi đã học được đó là phải biết bỏ qua những biến động thị trường hàng ngày. Vì làm trong ngành công nghệ thông tin nên tôi đã tìm hiểu các cổ phiếu ngành này và quyết định xuống tiền “all in one” vào cổ phiếu ELC. Trong khoảng thời gian 3 năm, có lúc thị trường điều chỉnh làm tài khoản của tôi âm tới 30%. Hằng ngày nhìn khoản đầu tư đang thua lỗ làm cho tôi bối rối và có những tối ngủ không được, nên tôi tự hỏi không biết mình có nên đầu tư nữa không? Cũng may là công việc lập trình của tôi khá dồi dào nên tôi tạm không để ý đến chứng khoán nữa. Và thật không ngờ, sau một thời gian, cổ phiếu ELC tăng giá và tôi đã chốt lời được khoản tiền lớn. Đây là bài học quý tôi đã nhận được. Đó là bình tĩnh nắm giữ các cổ phiếu tốt và tạm quên đi những biến động của thị trường hằng ngày. Vì nếu quá theo dõi thường xuyên thị trường, tâm lý rất dễ dao động bởi các thông tin. Sau khi hiểu được phần nào về diễn biến thị trường ảnh hưởng đến nhà đầu tư cá nhân ra sao, tôi tự tin hơn khi mua bán các cổ phiếu khác.
Hiện tại hàng tháng với tiền lương, tôi lại trích ra một phần để đầu tư thêm. Và dần dần việc đầu tư trở thành niềm vui vì ngoài công việc lập trình, lúc rảnh rỗi tôi lại tìm đọc trên báo mạng để chọn cổ phiếu và mua bán hiệu quả hơn mà không phải mất quá nhiều thời gian để ngồi theo dõi màn hình như những ngày đầu. Khi đã có kinh nghiệm, tôi tự tin hơn khi chơi lớn và xuống tiền vào cổ phiếu mình đã nghiên cứu. Ví dụ lần này, tôi đã “all in” vào mã PAN với hy vọng nó sẽ là cổ phiếu tiềm năng trong tương lai.
Kinh nghiệm bản thân
Đầu tư chứng khoán thật là vui và thú vị, nhưng nó sẽ rất nguy hiểm nếu bạn không hiểu được mình có lợi thế gì trong "trò chơi" này ra sao thì xác suất thua lỗ rất cao - vì thị trường chứng khoán bao gồm rất nhiều “cao thủ võ lâm”, các tổ chức tài chính lắm tiền, các chuyên gia tài chính lão làng, đội lái tinh ranh, và cả những kẻ lừa bịp…
Sau hơn 10 năm đầu tư chứng khoán, tôi có thể đúc kết kinh nghiệm của mình như sau:
- Hãy là nhà đầu tư giá trị, hiểu rõ cổ phiếu mình mua.
- Hiểu được sư vận hành của thị trường chứng khóan, các thành phần tham gia.
- Hiểu được đặc trưng của thị trường chứng khoán Việt Nam.
- Hiểu được tình hình vĩ mô.
- Không tham gia các hội nhóm.
- Xác định rõ lợi thế của mình trong lĩnh vực đầu tư này là gì.
- Rút kinh nghiệm từ các sai lầm.
- Mọi thứ luôn thay đổi nên cần cập nhật thêm những kiến thức mới.
Kể ra câu chuyện của tôi để chia sẻ với các bạn đang muốn đầu tư chứng khoán rằng: việc đầu tư đơn giản nhưng không dễ dàng. Đơn giản là bạn chỉ cần mua và bán cổ phiếu, nhưng không dễ dàng, vì để tránh việc thua lỗ và lời khoản tiền lớn, bạn phải tìm được cổ phiếu căn bản tốt rồi can đảm mua càng nhiều càng tốt khi giá nó rẻ. Bạn phải có được tâm lý vững vàng trước những biến động thị trường để không bán sớm cổ phiếu, cũng như có mức độ nhạy cảm để hiểu được tình hình kinh doanh của công ty còn tốt nữa hay không để giữ lại hoặc bán chốt lời các cổ phiếu đã mua.
Việt Nam và Mỹ vừa ký kết Hiệp định “Đối tác chiến lược toàn diện”. Đây quả là thông tin đáng mừng. Điều này sẽ thúc đẩy kinh tế Việt Nam phát triển. Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đang nỗ lực để được nâng hạng thành thị trường chứng khoán mới nổi. Các sự kiên này sẽ thúc đẩy dòng vốn vào Việt Nam. Thị trường chứng khoán thường đi trước kinh tế vĩ mô nên cơ hội sẽ dành cho những người dám can đảm đi trước trong việc đầu tư chứng khoán thì thành quả sẽ đến sau.
Chúc các bạn thành công!
Hà Duy Trí