Gã khổng lồ ô tô Nhật Bản Nissan vừa tuyên bố kế hoạch cắt giảm số lượng nhà máy toàn cầu từ 17 xuống còn 10, đồng thời tinh giản khoảng 15% lực lượng lao động. Đây là lần đầu tiên sau 24 năm, hãng xe Nhật thực hiện đóng cửa quy mô lớn như vậy.

Tại Nhật Bản, Nissan dự kiến dừng hoạt động hai nhà máy. Đầu tiên là Oppama, đi vào hoạt động từ năm 1961 với công suất 240.000 xe/năm và hơn 3.900 lao động. Cơ sở thứ hai là Shonan, chuyên sản xuất xe van thương mại, có sản lượng 150.000 xe/năm với khoảng 1.200 công nhân. Nissan chỉ nắm 50% cổ phần tại nhà máy này.

Nếu kế hoạch được phê duyệt, hãng sẽ chỉ còn 3 nhà máy lắp ráp tại Nhật: Tochigi, Nissan Motor Kyushu và Nissan Shatai Kyushu. Theo hãng, số cơ sở còn lại đủ khả năng phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu.

Nissan cũng có kế hoạch rút khỏi các nhà máy ở Nam Phi, Ấn Độ và Argentina. Tại Mexico, hãng dự kiến thu hẹp quy mô sản xuất. Các đại diện của Nissan từ chối bình luận sâu, chỉ cho biết sẽ minh bạch khi có thông tin cụ thể hơn.

Theo dữ liệu từ GlobalData, tỷ lệ sử dụng nhà máy của Nissan tại Mỹ chỉ đạt 57,7% trong năm 2024. Con số này tại Trung Quốc và Nhật lần lượt là 45,3% và 56,7% – thấp hơn đáng kể so với ngưỡng hoà vốn khoảng 80% trong ngành ô tô. Những chỉ số này phản ánh sức ép về chi phí, sản lượng và lợi nhuận đang đè nặng lên tập đoàn.

Kế hoạch đóng cửa và cắt giảm việc làm diễn ra trong bối cảnh Nissan dự kiến lỗ ròng 750 tỷ yên (tương đương 5,1 tỷ USD) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2025 – mức lỗ lớn nhất từ trước đến nay.

Tân Tổng giám đốc điều hành Ivan Espinosa, người chính thức tiếp quản từ tháng 4, đang đối mặt với một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn: khôi phục hoạt động kinh doanh của hãng giữa lúc doanh số suy giảm tại hai thị trường lớn là Mỹ và Trung Quốc.

Theo Nissan, hãng sẽ ghi nhận khoản lỗ ít nhất 500 tỷ yên do quá trình "xem xét lại tài sản sản xuất" tại Bắc Mỹ, Mỹ Latinh, châu Âu và Nhật Bản. Bên cạnh đó, chính sách thuế từ chính quyền Tổng thống Mỹ tiếp tục gây thêm áp lực lên lợi nhuận của hãng trong năm tài chính mới.

Trong gần một thập kỷ, Nissan đã không còn giữ được hình ảnh của một thương hiệu đổi mới. Hãng từng tiên phong với xe điện Leaf, nhưng nay đã tụt lại phía sau so với các đối thủ như Tesla, BYD và Hyundai trong cuộc đua xe điện toàn cầu.

Từng là biểu tượng sản xuất công nghiệp Nhật Bản, Nissan đã dành 5 năm qua để gượng dậy sau loạt khủng hoảng, bao gồm cả bê bối liên quan đến cựu Chủ tịch Carlos Ghosn. Giờ đây, hãng buộc phải cắt giảm sâu hơn để tồn tại: 20.000 việc làm có thể bị loại bỏ trên toàn cầu – gấp đôi so với con số từng được dự báo.