Tỉnh miền Trung không thuộc diện sáp nhập tiên phong khơi dòng cho dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam
Tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam đoạn đi qua tỉnh miền Trung này dự kiến ảnh hưởng tới hơn 1.300 hộ dân, trong đó sẽ cần xây dựng 35 khu tái định cư tại 8 đơn vị hành chính.
Theo thông tin từ Sở Xây dựng Hà Tĩnh, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam dự kiến đi qua 8 địa phương gồm: Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, thị xã Kỳ Anh, thị xã Hồng Lĩnh và TP Hà Tĩnh. Trong đó, Thạch Hà là địa phương có số hộ dân phải tái định cư nhiều nhất với 378 hộ, cần bố trí 9 khu tái định cư; tiếp đến là Cẩm Xuyên (233 hộ, 9 khu), TP Hà Tĩnh (198 hộ, 3 khu) và thị xã Hồng Lĩnh (196 hộ, 4 khu).

Tại thời điểm hiện tại, mới chỉ có một khu đất tái định cư tại thôn Liên Vinh, xã Thạch Đài (sẽ sáp nhập vào phường Hà Huy Tập) được đánh giá đáp ứng đầy đủ các điều kiện về quy hoạch chi tiết, hạ tầng và sử dụng đất. Khu đất này rộng khoảng 6 ha, thuộc đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 phục vụ dự án kéo dài đường Hàm Nghi, đã được phê duyệt từ năm 2023.
Đáng chú ý, vị trí khu đất tái định cư cách nhà ga đường sắt dự kiến khoảng 1 km, không ảnh hưởng đến quy hoạch tổng thể vùng phụ cận và chủ yếu là đất nông nghiệp, đất công do xã quản lý. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.
UBND TP Hà Tĩnh được giao chủ trì triển khai khu tái định cư đầu tiên, với kế hoạch khởi công vào ngày 19/8/2025. Các thủ tục đầu tư, thiết kế và lựa chọn nhà thầu sẽ phải hoàn tất trước ngày 15/8.
Đối với 34 khu còn lại, các địa phương có tuyến đường sắt đi qua phải gấp rút lập và phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết trước ngày 15/7/2025, hoàn thiện hồ sơ đầu tư trước tháng 10 để đảm bảo bàn giao mặt bằng đúng tiến độ vào cuối năm 2026.
Từ ngày 1/7/2025, theo Luật Đầu tư công và Luật Đất đai mới, công tác giải phóng mặt bằng và xây dựng tái định cư sẽ được tách thành dự án độc lập, do địa phương làm chủ đầu tư. Đặc biệt, thẩm quyền thu hồi đất thông thường sẽ được chuyển về Chủ tịch UBND cấp xã, tạo điều kiện chủ động hơn cho quá trình triển khai tại cơ sở.
Đường sắt cao tốc Bắc – Nam: Dự án tầm vóc quốc gia, hấp dẫn các nhà đầu tư lớn
Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam là dự án hạ tầng giao thông chiến lược với tổng chiều dài khoảng 1.545 km, tổng vốn đầu tư giai đoạn 1 dự kiến hơn 24 tỷ USD. Theo quy hoạch, tuyến sẽ kết nối Hà Nội – TP.HCM với tốc độ khai thác từ 160 – 180 km/h, có 20 nhà ga chính.
Dự án này đang thu hút sự quan tâm của nhiều tập đoàn trong và ngoài nước. Trong nước, các doanh nghiệp lớn như Vingroup, THACO, FPT, Viettel đã tham dự các cuộc họp cấp Chính phủ liên quan đến dự thảo cơ chế hợp tác công – tư (PPP) cho lĩnh vực hạ tầng, thể hiện sự quan tâm rõ nét tới các dự án đường sắt. Một số tập đoàn xây dựng như Ricons, Fecon, Đèo Cả và Lizen cũng đang chủ động chuẩn bị nguồn lực để có thể tham gia thi công hạ tầng tuyến này.
Trong khi đó, về phía quốc tế, Tập đoàn Siemens (Đức), CREC (Trung Quốc), CCCC và một số doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đã bày tỏ mong muốn được tham gia vào quá trình đầu tư, xây dựng hoặc chuyển giao công nghệ cho tuyến đường sắt cao tốc xuyên Việt này.