Trong thời gian gần đây, giá vàng tiếp tục duy trì ở mức cao, khiến thị trường tài chính toàn cầu và Việt Nam không khỏi sôi động. Đối với nhiều người, vàng từ lâu đã được coi là "nơi trú ẩn an toàn" trong những thời kỳ biến động kinh tế. Tuy nhiên, việc giá vàng neo ở mức cao không chỉ tạo ra cơ hội đầu tư, mà còn gây ra những tác động sâu rộng đến thị trường tiêu dùng, từ túi tiền người dân đến các ngành công nghiệp sản xuất.
 |
| Hình minh hoạ. |
Tại thị trường trong nước, chốt phiên ngày 28/10, giá vàng miếng 9999 tại SJC là 87 triệu đồng/lượng (mua vào) và 89 triệu đồng/lượng (bán ra). SJC công bố giá vàng nhẫn loại 1-5 chỉ ở mức 87 - 88,5 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).
Giá vàng tiếp tục tăng: Ai hưởng lợi?
Giá vàng đang neo cao phần lớn do những lo ngại về lạm phát, tình hình bất ổn chính trị và tài chính trên toàn thế giới. Khi kinh tế toàn cầu gặp nhiều biến động, vàng trở thành lựa chọn an toàn cho các nhà đầu tư, khiến giá tăng vọt. Các công ty khai thác vàng và các doanh nghiệp kinh doanh vàng như DOJI hay PNJ được hưởng lợi lớn. Doanh thu của các doanh nghiệp này tăng mạnh nhờ vào nhu cầu mua vàng miếng và trang sức vàng từ nhà đầu tư cũng như người tiêu dùng.
Tuy nhiên, khi nhiều đơn vị hưởng lợi từ giá vàng cao thì ở chiều ngược lại, nhiều người tiêu dùng lại đang phải đối mặt với khó khăn. Đầu tiên, những ai đang có nhu cầu mua sắm trang sức vàng sẽ gặp trở ngại vì giá cả leo thang. Một chiếc nhẫn vàng, dây chuyền hay vòng tay, từng là món quà phổ biến trong các dịp đặc biệt, giờ đây trở nên xa xỉ hơn với nhiều người. Điều này không chỉ khiến người tiêu dùng phải đắn đo trong việc chi tiêu, mà còn ảnh hưởng đến doanh thu của các tiệm vàng nhỏ lẻ.
Bên cạnh đó, các ngành công nghiệp sử dụng vàng trong sản xuất, chẳng hạn như ngành điện tử, công nghệ cao cũng chịu ảnh hưởng trực tiếp. Vàng được sử dụng làm vật liệu quan trọng trong sản xuất linh kiện điện tử, chip bán dẫn. Khi giá vàng tăng, chi phí sản xuất các mặt hàng này cũng tăng theo, đẩy giá bán lên và khiến người tiêu dùng phải chịu mức giá cao hơn cho các sản phẩm điện tử, từ điện thoại di động đến máy tính.
Sức mua giảm sút: Khi người tiêu dùng chọn tích lũy thay vì chi tiêu
Một tác động rõ rệt khác khi giá vàng tăng cao là xu hướng tích lũy tài sản dưới dạng vàng của người tiêu dùng. Thay vì chi tiêu vào các hoạt động mua sắm, giải trí hay đầu tư vào các lĩnh vực khác như bất động sản, nhiều người đã quyết định mua vàng để bảo toàn giá trị tài sản. Điều này khiến sức mua chung trên thị trường giảm, ảnh hưởng đến nhiều ngành kinh doanh phụ thuộc vào tiêu dùng như thời trang, du lịch, và ẩm thực.
Tâm lý "phòng thủ" cũng bắt đầu xuất hiện trong giai đoạn này. Người tiêu dùng trở nên thận trọng hơn, không còn dám chi tiêu mạnh tay vào các mặt hàng xa xỉ. Thay vào đó, họ ưu tiên mua sắm các mặt hàng thiết yếu, tiết kiệm cho những trường hợp bất trắc trong tương lai. Điều này tạo áp lực lên thị trường bán lẻ, khiến nhiều doanh nghiệp kinh doanh các sản phẩm không thiết yếu gặp khó khăn trong việc duy trì doanh thu.
Lạm phát gia tăng và chi phí sinh hoạt leo thang
Một yếu tố khác không thể bỏ qua là lạm phát. Khi giá vàng tăng, nó thường đi đôi với tình trạng lạm phát hoặc ít nhất là lo ngại về lạm phát. Điều này khiến giá cả của nhiều mặt hàng thiết yếu trên thị trường leo thang. Giá thực phẩm, nhiên liệu và các dịch vụ cơ bản cũng bị đẩy lên cao, khiến chi phí sinh hoạt hàng ngày của người dân tăng theo.
Người tiêu dùng, đặc biệt là các hộ gia đình có thu nhập trung bình và thấp, chịu ảnh hưởng lớn từ xu hướng này. Họ phải chi tiêu nhiều hơn cho các nhu yếu phẩm hàng ngày, trong khi thu nhập không tăng tương ứng, dẫn đến khó khăn trong việc cân đối tài chính gia đình.
Thị trường bất động sản và tín dụng cũng chịu tác động
Không chỉ dừng lại ở tiêu dùng hàng hóa, thị trường bất động sản cũng cảm nhận được sự "nóng" lên từ giá vàng. Khi giá vàng tăng cao, một số nhà đầu tư chuyển từ bất động sản sang vàng như một kênh trú ẩn an toàn, khiến nhu cầu đối với bất động sản tạm thời suy giảm. Điều này đặc biệt rõ nét ở các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM, nơi giá nhà đất đã vốn rất cao.
Bên cạnh đó, việc giá vàng leo thang cũng tạo áp lực lên tín dụng tiêu dùng. Ngân hàng trở nên thận trọng hơn trong việc cho vay do lo ngại rủi ro lạm phát, làm tăng lãi suất vay. Người tiêu dùng khó tiếp cận nguồn vốn vay để mua sắm hoặc đầu tư, dẫn đến giảm sức mua trên thị trường.
| Giá vàng cao – Được và mất Tóm lại, giá vàng neo cao không chỉ là thước đo của sự bất ổn kinh tế toàn cầu, mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến từng khía cạnh của thị trường tiêu dùng. Trong khi các nhà đầu tư và doanh nghiệp kinh doanh vàng hưởng lợi, người tiêu dùng và các ngành sản xuất, bán lẻ lại chịu áp lực lớn từ giá cả leo thang và sức mua giảm sút. Điều này đặt ra bài toán khó cho các chính phủ và ngân hàng trung ương trong việc điều hành chính sách kinh tế, đảm bảo cân bằng giữa việc kiểm soát lạm phát và hỗ trợ phát triển kinh tế. Giá vàng chưa hết "nóng" và có thể sẽ còn tiếp tục biến động, nhưng rõ ràng, cả người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp đều cần tìm cách thích nghi với những thay đổi này để duy trì sự ổn định trong tương lai. |
 | Minimart – cuộc chơi của những gã khổng lồ và cơ hội cho người tiêu dùng Siêu thị mini (minimart) đang trở thành xu hướng nổi bật trong ngành bán lẻ tạp hóa hiện đại tại Việt Nam. Trong đó, các ... |
 | Giá vàng neo cao và chiến lược đầu tư cho người thu nhập thấp Giá vàng đang ở mức cao, gây ra nhiều lo lắng cho nhà đầu tư. Tùy vào thu nhập, bạn nên có chiến lược đầu ... |
Phạm Hường
