Bắt đầu từ chiếc ống hút bã mía

Sinh ra và lớn lên tại Canada, Marina Trần Vũ từng giữ vị trí quản lý thương hiệu tại các tập đoàn lớn như Unilever và LG. Nhưng thay vì tiếp tục theo đuổi sự nghiệp trong môi trường doanh nghiệp nước ngoài, cô quyết định quay về Việt Nam – nơi cha mẹ cô sinh ra để khởi nghiệp trong lĩnh vực vật liệu sinh học.

Năm 2020, Marina thành lập Equo – một startup chuyên sản xuất các sản phẩm thay thế nhựa dùng một lần, sử dụng nguyên liệu từ phụ phẩm nông nghiệp như bã mía, cà phê, dừa, cỏ bàng và gạo. Cái tên “Equo” là viết tắt của cụm từ “eco-friendly” và “you” – mang ý nghĩa “mỗi người đều có thể góp phần bảo vệ môi trường”.

Sản phẩm đầu tiên mà Equo đưa ra thị trường là ống hút từ bã mía, tiếp đến là thìa, dĩa và hộp đựng thực phẩm từ các loại vật liệu tự nhiên. Tất cả đều có khả năng phân hủy sinh học hoàn toàn, không chứa nhựa hay chất phụ gia độc hại, và có thể sử dụng như sản phẩm tiện lợi thông thường.

Mục tiêu của Equo không chỉ là sản xuất vật dụng sinh học, mà là xây dựng một chuỗi cung ứng vật liệu thay thế nhựa có khả năng nhân rộng ra toàn cầu, đồng thời giúp Việt Nam tận dụng nguồn phụ phẩm nông nghiệp dồi dào để tạo ra giá trị xuất khẩu.

Sản phẩm của Equo hiện đã có mặt tại Mỹ, Canada, Úc và Việt Nam, đồng thời mở rộng sang các thị trường như Singapore, châu Âu và Nhật Bản thông qua các nền tảng thương mại điện tử quốc tế và kênh phân phối xanh.

Gọi vốn triệu đô và bước tiến ra thế giới

Năm 2021, Marina Trần Vũ tham gia chương trình Shark Tank Việt Nam mùa 4. Tại đây, cô kêu gọi đầu tư 200.000 USD cho 10% cổ phần Equo. Dù ban đầu nhận được 4 lời từ chối, cuối cùng cô đồng ý với đề nghị của Shark Nguyễn Thanh Việt, người quyết định đầu tư 200.000 USD để sở hữu 45% cổ phần.

Tuy nhiên, trên thực tế, khoản đầu tư này không được công bố hoàn tất sau chương trình. Thay vào đó, Equo tiếp tục huy động thành công 1,3 triệu USD trong vòng gọi vốn hạt giống (seed round) vào tháng 4/2022. Vòng gọi vốn này do NextGen Ventures dẫn dắt, với sự tham gia của các nhà đầu tư quốc tế như Techstars, East Ventures và vận động viên golf Michelle Wie-West.

Không chỉ dừng lại ở gọi vốn, Equo còn gây ấn tượng trong các cuộc thi khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo toàn cầu. Startup này lọt vào Top 18 chung kết EPPIC của UNDP, giành giải tại UNOPS S3i Innovation Centre 2022 tại Thụy Điển, và đặc biệt được chọn là đại diện khu vực Đông Á tại Cartier Women’s Initiative 2023 – giải thưởng toàn cầu dành cho nữ sáng lập xuất sắc trong lĩnh vực khởi nghiệp bền vững.

Marina cho biết, mục tiêu của cô không phải là làm một thương hiệu tiêu dùng thuần túy, mà là xây dựng nền tảng vật liệu xanh có khả năng thay thế nhựa ở quy mô toàn cầu, xuất phát từ Việt Nam. Đội ngũ Equo hiện đang nghiên cứu mở rộng danh mục vật liệu, bao gồm lá chuối, rong biển, rơm rạ và các phụ phẩm nông nghiệp khác, với kế hoạch thành lập trung tâm nghiên cứu vật liệu sinh học tại Đông Nam Á trong tương lai gần.

Không chỉ tạo ra sản phẩm thân thiện môi trường, mô hình của Equo còn có tác động xã hội rõ rệt. Việc thu mua bã mía, bã cà phê và phụ phẩm nông nghiệp giúp tăng thêm thu nhập cho nông dân, đồng thời giảm thiểu lượng chất thải trong nông nghiệp – một bài toán nhức nhối ở nhiều địa phương hiện nay.

Từ một ý tưởng nhỏ về chiếc ống hút sinh học, Equo đã trở thành đại diện cho thế hệ startup Việt Nam năng động, bền vững và có khát vọng vươn ra thế giới. Với nền tảng công nghệ vật liệu sạch và mô hình sản xuất quy mô, startup này không chỉ mở ra hướng đi mới cho ngành công nghiệp không nhựa, mà còn chứng minh rằng Việt Nam hoàn toàn có thể xuất khẩu chất xám – từ bã mía – đi khắp toàn cầu.