Với các chính sách thúc đẩy mạnh mẽ từ Chính phủ và các ngân hàng, trong những năm qua, thanh toán online, đặc biệt là thanh toán trên thiết bị di động đã có sự phát triển bùng nổ. Các ngân hàng đang có sự cạnh tranh quyết liệt để mở rộng thị phần trong mảng hoạt động này. Chính sách miễn phí chuyển tiền online của các ngân hàng lớn trong thời gian qua sẽ tiếp tục thúc đẩy xu hướng này tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa.
Tuy nhiên, đi cùng với sự tăng trưởng bùng nổ của thanh toán online, ngân hàng lại đang phải đối mặt với một bài toán hóc búa khác, đó là bài toán về chi phí gửi tin nhắn SMS.
Khoản chi phí hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm
Hiện nay, khách hàng vẫn sử dụng phổ biến hình thức nhận thông báo thay đổi số dư và nhận OTP (one time password – mật khẩu giao dịch một lần) qua tin nhắn SMS. Ngân hàng thường chỉ thu phí đối với dịch vụ thông báo thay đổi số dư và không thu phí đối với tin nhắn gửi OTP.
Để gửi tin nhắn đến cho khách hàng, ngân hàng phải mua dịch vụ gửi SMS và trả phí cho các nhà mạng viễn thông. Mặc dù là các khách hàng lớn nhất, nhưng có một nghịch lý, đó là mức phí gửi tin nhắn SMS đối với các dịch vụ tài chính ngân hàng cao hơn nhiều so với mức phí tin nhắn thông thường của khách hàng cá nhân hoặc tin nhắn áp dụng cho các lĩnh vực khác.
Khi lượng giao dịch online tăng trưởng, các ngân hàng cũng phải gửi tin nhắn OTP và tin nhắn thay đổi số dư nhiều hơn, đồng nghĩa với mức chi phí tin nhắn cũng tăng theo. Mặc dù đã có nhiều kiến nghị từ Hiệp hội Ngân hàng, các doanh nghiệp viễn thông vẫn chưa có phản hồi về đề xuất giảm phí SMS cho nhóm khách hàng này.
Theo chia sẻ từ một ngân hàng lớn trong nhóm Big4, trong năm 2021, ngân hàng này chi trả gần 1.000 tỷ đồng chi phí gửi SMS, khoảng hơn 70% là chi phí cho các tin nhắn thông báo số dư, còn lại là chi phí gửi mã OTP. Chỉ tính riêng với dịch vụ thông báo thay đổi số dư, ngân hàng này phải bù lỗ hàng trăm tỷ đồng.
Ngân hàng khuyến khích sử dụng nhận thông báo qua APP
Với mức chi phí SMS quá lớn, các ngân hàng đang đẩy mạnh khuyến khích khách hàng chuyển sang các hình thức khác thay thế như nhận thông báo số dư qua ứng dụng ngân hàng (APP) và xác thực giao dịch thông qua Smart OTP. Đặc điểm chung của các hình thức này là có độ bảo mật cao và đều miễn phí. Thông báo số dư qua APP còn có thể hiển thị bằng tiếng Việt có dấu và có thể nhận ở nước ngoài mà không cần roaming.
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, nếu xác thực giao dịch bằng OTP gửi qua tin nhắn SMS truyền thống, hạn mức giao dịch tối đa chỉ là 100 triệu đồng/giao dịch, nhưng nếu xác thực bằng Smart OTP, khách hàng có thể giao dịch với hạn mức lên tới cả tỷ đồng/giao dịch.
Đối với thông báo số dư, ngoài việc khuyến khích khách hàng nhận thông báo qua APP miễn phí, các ngân hàng cũng đã thực hiện thu phí thông báo thay đổi số dư qua SMS theo bậc thang. Ví dụ, từ tháng 9/2020, Techcombank thu phí từ 12.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận từ 0 – 15 SMS) đến 75.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận từ 61 SMS trở lên). Hay mới đây, từ ngày 1/1/2022, Vietcombank và BIDV cũng thực hiện thu phí thông báo số dư qua tin nhắn SMS theo bậc thang. Cụ thể, Vietcombank thu phí từ 10.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận dưới 20 SMS) đến 70.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận từ 100 SMS trở lên). BIDV thu phí 9.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận từ 0 – 15 SMS) đến 70.000 đồng/tháng (đối với khách hàng nhận từ 101 SMS trở lên).
Đại diện của Vietcombank chia sẻ: “Chúng tôi đã gửi tin nhắn SMS thông báo về việc thay đổi chính sách phí tới từng khách hàng có khả năng bị ảnh hưởng để khách hàng nắm thông tin và chủ động lựa chọn dịch vụ thông báo số dư phù hợp với nhu cầu”.
M.Y
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ