Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) mới đây đã ban hành thông báo về việc hủy niêm yết bắt buộc đối với cổ phiếu PCG của Công ty CP Đầu tư Phát triển Gas Đô thị. Theo đó, tổng cộng 18.870.000 cổ phiếu, tương ứng giá trị theo mệnh giá là 188,7 tỷ đồng, sẽ chính thức bị hủy niêm yết vào ngày 27/6/2025. Ngày giao dịch cuối cùng tại HNX là 26/6/2025.

Nguyên nhân dẫn đến quyết định này xuất phát từ việc đơn vị kiểm toán đã từ chối đưa ra ý kiến đối với báo cáo tài chính hợp nhất năm 2024 của PCG, vi phạm quy định tại điểm h khoản 1 Điều 120 Nghị định 155/2020/NĐ-CP – trường hợp hủy niêm yết bắt buộc do báo cáo tài chính bị từ chối đưa ra ý kiến bởi tổ chức kiểm toán độc lập.

Trong văn bản giải trình gửi HNX, Công ty Kiểm toán TNHH VACO – đơn vị thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính năm 2024 của PCG – cho biết, việc từ chối đưa ra ý kiến là do không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán liên quan đến hàng loạt khoản mục trọng yếu. Cụ thể, tính đến thời điểm phát hành báo cáo kiểm toán, đơn vị kiểm toán chưa nhận được thư xác nhận độc lập đối với nhiều khoản mục như tiền gửi ngân hàng, các khoản phải thu, vay và nợ thuê tài chính, chi phí phải trả, phải trả người bán và người mua trả tiền trước với số tiền lần lượt là khoảng 12,7 tỷ đồng; 12,5 tỷ đồng; 9,7 tỷ đồng; 18,6 tỷ đồng; 7,2 tỷ đồng; 32,2 tỷ đồng, 8,2 tỷ đồng, 15,5 tỷ đồng và 3,4 tỷ đồng, tổng giá trị lên tới hàng trăm tỷ đồng. Việc không thể xác nhận tính hiện hữu của các khoản mục trên đã khiến kiểm toán không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh số dư liên quan trong báo cáo tài chính hợp nhất hay không.

Ngoài ra, công ty kiểm toán cho biết không thể tham gia chứng kiến việc kiểm kê hàng tồn kho, tài sản cố định hữu hình và các công trình xây dựng cơ bản dở dang của công ty mẹ tại thời điểm 31/12/2024. Việc không thực hiện được các thủ tục kiểm toán thay thế khiến kiểm toán viên không thể đưa ra đánh giá về tính đầy đủ và chính xác của các số liệu tài sản.

Một yếu tố đáng chú ý khác là trong khoảng thời gian từ ngày 25/10/2024 đến 25/3/2025, PCG xảy ra tranh chấp quyền điều hành giữa các nhóm cổ đông, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Do không được tiếp cận đầy đủ thông tin trong thời gian này, đơn vị kiểm toán không thể đánh giá tính hợp pháp cũng như mức độ ảnh hưởng của các giao dịch phát sinh trong giai đoạn tranh chấp lên báo cáo tài chính.

Cũng theo báo cáo kiểm toán, trong năm 2024, công ty phát sinh một số giao dịch bằng tiền với ông Zhu ZhiLin là cổ đông và đồng thời là người đại diện pháp luật của công ty thời điểm đó với tổng giá trị khoảng 3,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, kiểm toán không thể xác định liệu các giao dịch này có vi phạm các quy định liên quan đến việc công ty đại chúng không được cấp khoản vay cho cổ đông hay không, do thiếu bằng chứng cần thiết.

Một loạt các khoản cho vay không có tài sản đảm bảo với giá trị đáng kể được phát hiện, trong đó nhiều khoản đã quá hạn thanh toán nhưng chưa được trích lập dự phòng rủi ro. Các khoản cho vay này liên quan đến các đơn vị có mối quan hệ với công ty như Công ty TNHH Đầu tư Việt Tú, Công ty TNHH Đầu tư và Quản lý Hoàng Phúc, Công ty TNHH Chuyển phát nhanh & Dịch vụ KCO Việt Nam, Công ty TNHH Thương mại Vận tải Song Khê, Công ty CP Quản lý Đầu tư Everyoung và Công ty TNHH Thương mại XNK Cát Á. Do không thể thu thập được bằng chứng kiểm toán thích hợp, kiểm toán viên không thể đánh giá được khả năng thu hồi các khoản cho vay này cũng như khoản dự phòng phải thu khó đòi cần trích lập.

Tại thời điểm cuối năm 2024, công ty chưa đánh giá khả năng thu hồi và chưa trích lập đầy đủ dự phòng đối với một số khoản trả trước cho người bán, tạm ứng tồn đọng và phải thu khác khó thu hồi, với tổng giá trị gần 12,6 tỷ đồng. Nếu các khoản này được trích lập đúng quy định, lợi nhuận sau thuế của công ty sẽ giảm tương ứng, ảnh hưởng lớn đến kết quả kinh doanh hợp nhất.

Bên cạnh đó, công ty cũng chưa thực hiện đánh giá giá trị thuần có thể thực hiện được đối với một số nguyên vật liệu, hàng hóa kinh doanh và hàng hóa bất động sản, cũng như các công trình thi công dở dang, với tổng giá trị gần 11 tỷ đồng. Việc không thực hiện kiểm tra giá trị thực tế tồn kho đã khiến kiểm toán không thể xác định được dự phòng giảm giá hàng tồn kho cần thiết.

PCG cũng chưa ghi nhận nghĩa vụ phải trả liên quan đến khoản phạt chậm thanh toán phát sinh từ khoản vay với Công ty TNHH Đầu tư Quốc tế Tập đoàn ENN (Trung Quốc), trong khi số nợ gốc đã quá hạn lên tới 18,6 tỷ đồng. Nếu hạch toán đầy đủ khoản phạt theo hợp đồng, chi phí tài chính năm 2024 của công ty sẽ tăng thêm khoảng 2,9 tỷ đồng, đồng thời làm giảm lợi nhuận sau thuế tương ứng.

Chưa dừng lại ở đó, đến thời điểm phát hành báo cáo tài chính, đơn vị kiểm toán vẫn chưa thể thực hiện các thủ tục kiểm tra cần thiết đối với báo cáo tài chính của công ty liên kết, cũng như phát hiện công ty chưa loại trừ đầy đủ các khoản công nợ nội bộ giữa công ty mẹ và các công ty con, dẫn đến sai lệch trên các chỉ tiêu phải thu và phải trả.

Tập hợp các vấn đề nêu trên, Công ty kiểm toán VACO kết luận rằng họ không thể đưa ra ý kiến đối với báo cáo tài chính hợp nhất năm 2024 của PCG do thiếu bằng chứng kiểm toán trọng yếu, và không thể xác định được mức độ ảnh hưởng của các sai sót tiềm ẩn đối với báo cáo tài chính.

Với việc báo cáo tài chính bị từ chối đưa ra ý kiến, cổ phiếu PCG chính thức bị hủy niêm yết bắt buộc theo quy định của pháp luật chứng khoán. Kết phiên giao dịch ngày 30/5, cổ phiếu PCG hiện ở mức giá sàn 2.200 đồng/cổ phiếu.