Tận dụng “cửa sổ” xuất khẩu giữa biến động toàn cầu

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, Tổng Giám đốcCông ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau (HOSE: DCM) cho biết, chiến tranh Israel - Iran và các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ đang tạo ra những tác động nhất định đến hoạt động của doanh nghiệp.

Theo ông Thanh, trước khi bùng phát xung đột giữa Israel và Iran, thị trường đã chịu ảnh hưởng mạnh từ các biến động về thuế quan, khiến giá dầu lao dốc. Do giá khí đầu vào thường được neo theo giá dầu, chi phí sản xuất phân bón theo đó cũng giảm theo. Hiện nay cán cân cung cầu phân bón thay đổi hàng tuần, giá đang ở mức tăng nhẹ/đi ngang.

Tuy nhiên, khi chiến sự tại Trung Đông leo thang, giá dầu quay đầu tăng mạnh và có thể vượt mốc 100 USD/thùng theo một số dự báo, kéo theo áp lực lớn lên chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là vận tải và năng lượng. Điều này sẽ khiến giá khí đầu vào sản xuất phân bón tăng trở lại.

“Chúng tôi từng chứng kiến trong đại dịch COVID-19, khi nguồn cung toàn cầu bị gián đoạn nghiêm trọng và giá phân bón tăng kịch trần. Kịch bản đó khó lặp lại vì thị trường đã có một chu kỳ điều chỉnh, nhưng không thể phủ nhận các biến động địa chính trị vẫn đang có tác động lớn đến thị trường,” ông Thanh cho biết.

Trong đó, Iran hiện là một trong những trung tâm sản xuất và phân phối ure toàn cầu, trong khi Israel - trước đây là đối tác cung cấp khí cho Ai Cập có thể phải ngừng hoạt động vì chiến tranh, làm gián đoạn nguồn cung khu vực. Ngoài ra, việc Ấn Độ mở thầu nhập khẩu phân bón tiếp tục đẩy nhu cầu lên cao trong khi nguồn cung bị thắt chặt, tạo thêm áp lực tăng giá.

Trước những biến động toàn cầu, Tổng Giám đốc DCM cho biết doanh nghiệp vẫn đảm bảo sản lượng nhờ hệ thống 4 nhà máy đang hoạt động hiệu quả trong nước, thậm chí còn dư cung để phục vụ xuất khẩu.

Công ty sẽ lựa chọn thời điểm “cửa sổ” thích hợp để đẩy mạnh xuất khẩu, thường là vào quý I và quý III – khi thị trường nội địa bước vào giai đoạn thấp điểm. Thị trường truyền thống như Campuchia tiếp tục được duy trì nhờ tính ổn định và sức cạnh tranh về giá.

Dù giá phân bón thế giới biến động theo từng tuần, DCM vẫn chủ trương giữ ổn định giá trong nước ở biên độ phù hợp nhằm đảm bảo lợi ích cho nông dân và sự ổn định thị trường nội địa.

Hưởng lợi từ chính sách hoàn thuế VAT mới từ 1/7

Liên quan đến chính sách thuế của Mỹ, ông Thanh cho biết hiện chưa có mức thuế cụ thể đối với mặt hàng phân bón từ Việt Nam. Tuy nhiên, theo góc nhìn của các đơn vị sản xuất - kinh doanh, mức thuế cụ thể không quan ngại bằng việc so sánh mặt bằng thuế giữa các quốc gia.

“Nếu Việt Nam có mức thuế thấp hơn mặt bằng chung, thì vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh. Vấn đề là tương quan so với các nước xuất khẩu khác”, ông Thanh phân tích.

Thực tế, Đạm Cà Mau không xuất khẩu trực tiếp sang thị trường Mỹ mà tập trung vào các khu vực như Brazil, Chile và các quốc gia châu Á. Do đó, tác động từ chính sách thuế Mỹ sẽ gián tiếp thông qua ảnh hưởng đến khách hàng cuối - chủ yếu là người nông dân và tùy thuộc vào chênh lệch thuế suất giữa Việt Nam so với các nước khác.

Về Luật thuế GTGT mới có hiệu lực từ 1/7, ông Thanh cho biết việc hoàn thuế 5% là thay đổi tích cực, giúp tạo mặt bằng cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu. Trước đây, khi không được hoàn thuế, thuế VAT đầu vào bị tính thẳng vào giá thành, trong khi hàng nhập khẩu một số mặt hàng được miễn thuế, gây ra bất lợi lớn.

Tổng Giám đốc DCM thông tin thêm, với chính sách mới, thuế VAT đầu vào của doanh nghiệp sản xuất bình quân khoảng 7,5%, trong khi đầu ra chịu 5% trên giá bán - mức này tuy thấp hơn về tỷ lệ nhưng do giá bán cao nên số thuế đầu ra vẫn lớn hơn đầu vào, tạo điều kiện để doanh nghiệp được hoàn thuế và giảm áp lực chi phí.