Hiệp hội Ngân hàng kiến nghị tháo gỡ vướng mắc trong quy định ngân hàng thương mại khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế với nhà cung cấp nước ngoài

Vướng mắc của các ngân hàng thương mại trong thực tiễn triển khai

Qua phản ánh của hội viên về khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai Công văn 6369/TCT-DNL của Tổng cục Thuế và qua nghiên cứu thực tiễn triển khai tại các ngân hàng, Hiệp hội Ngân hàng đã chỉ ra 3 vướng mắc chính của các ngân hàng thương mại trong việc xác định nhà cung cấp nước ngoài; xác định giao dịch; và tính thuế.

Một là, về xác định nhà cung cấp nước ngoài: Tại Công văn số 6369/TCT-DNL, Tổng cục Thuế chỉ cung cấp tên và địa chỉ website của nhà cung cấp nước ngoài cho các ngân hàng thương mại. Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, các ngân hàng thương mại chỉ thực hiện lệnh chuyển tiền căn cứ trên yêu cầu của khách hàng. Lệnh chuyển tiền không yêu cầu thông tin website của người thụ hưởng. Do đó, thông tin website mà Tổng cục Thuế cung cấp hoàn toàn không thể sử dụng được để xác định người thụ hưởng. Nếu chỉ căn cứ vào tên người thụ hưởng để khấu trừ thuế thì sẽ phát sinh rủi ro khấu trừ thuế không đúng đối tượng do có thể có nhiều nhà cung cấp nước ngoài trùng tên công ty.

Hai là, về xác định giao dịch: Theo quy định tại điểm b Khoản 3 Điều 30 Nghị định 126/2020/NĐ-CP thì các giao dịch mua dịch vụ/hàng hóa của nhà cung cấp nước ngoài là tổ chức Việt Nam nhưng ủy quyền cho cá nhân thanh toán từ thẻ của cá nhân nên ngân hàng không thể xác định chính xác được giao dịch mua hàng hóa/dịch vụ nào là giao dịch của cá nhân. Theo Hiệp hội Ngân hàng, ngân hàng thương mại chỉ có thể xác định được người chuyển tiền/thanh toán là cá nhân hoặc tổ chức, không thể xác định được người mua thực sự là ai.

Cùng với đó, theo quy định tại điểm Khoản 3 Điều 30 Nghị định 126, trường hợp ngân hàng thương mại không thể khấu trừ, nộp thay thì ngân hàng thương mại phải có trách nhiệm theo dõi số tiền chuyển cho các nhà cung cấp nước ngoài và định kỳ hàng tháng gửi về Tổng cục Thuế.

"Tiêu chí xác định “không thể khấu trừ, nộp thay” phát sinh trong các trường hợp nào và Ngân hàng phải theo dõi, báo cáo số tiền đó đến bao lâu? Nội dung này chưa rõ để ngân hàng thực hiện", văn bản nêu.

Ba là, về tính thuế: Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, ngân hàng thương mại không tham gia vào giao dịch mua bán, nên không nắm được bản chất giao dịch, không có đầy đủ thông tin để xác định được đúng ngành kinh doanh, không xác định được loại hàng hóa/dịch vụ mua bán để xác định mức thuế suất làm cơ sở khấu trừ thuế theo quy định. Ngân hàng thương mại chỉ là trung gian thanh toán, tuy nhiên, chưa có quy định nào của pháp luật về việc miễn trừ hoặc giới hạn trách nhiệm cho ngân hàng nên phát sinh rủi ro bị bị đòi bồi thường hoặc khiếu kiện từ nhà cung cấp nước ngoài cũng như rủi ro bị xử phạt vi phạm hành chính.

Theo quy định về tỷ giá nộp thuế, tỷ giá áp dụng là giá mua vào của ngân hàng thương mại nơi người nộp thuế mở tài khoản. Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, thực tế, hầu hết các nhà cung cấp nước ngoài không có tài khoản tại ngân hàng Việt Nam. Với trường hợp này, ngân hàng thương mại xác định theo tỷ giá nào cũng cần được làm rõ.

Xem xét bãi bỏ quy định ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế

Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các ngân hàng thương mại trong quy định ngân hàng thương mại khấu trừ, nộp thay nghĩ vụ thuế với nhà cung cấp nước ngoài, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã đưa ra các kiến nghị cụ thể như sau:

Hiệp hội Ngân hàng đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế sớm có văn bản hướng dẫn/tháo gỡ 3 nội dung vướng mắc trên.

Theo đó, về việc xác định nhà cung cấp nước ngoài, đối với thông tin website, Hiệp hội Ngân hàng đề nghị Tổng cục Thuế hướng dẫn rõ các ngân hàng thương mại xử lý trong trường hợp lệnh chuyển tiền/nội dung thanh toán không có website.

Đối với trách nhiệm khấu trừ, để tránh những vướng mắc, khiếu kiện của khách hàng là nhà cung cấp nước ngoài đối với ngân hàng thương mại, Hiệp hội Ngân hàng đề nghị Tổng cục Thuế cung cấp các thông tin về tên người thụ hưởng, số tài khoản người thụ hưởng, ngân hàng của người thụ hưởng để các ngân hàng thương mại xác định đúng đối tượng phải khấu trừ.

Về tính thuế, Hiệp hội Ngân hàng đề nghị bổ sung quy định cá nhân mua hàng hóa, dịch vụ của nhà cung cấp nước ngoài phải xác định cụ thể tỷ lệ tính thuế và cung cấp cho ngân hàng thương mại theo yêu cầu của ngân hàng thương mại để thực hiện khấu trừ, đồng thời chịu trách nhiệm nếu xác định sai tỷ lệ này. Đồng thời, đề nghị cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho các nhà cung cấp nước ngoài nắm được thông tin về quy định khấu trừ, tránh phát sinh các khiếu nại đối với các ngân hàng thương mại tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Ngân hàng cũng đề nghị Tổng cục Thuế xem xét lại yêu cầu khấu trừ thuế đối với dịch vụ trung gian nhận tiền phòng của Agoda và Booking.com, đảm bảo phù hợp với mô hình hoạt động của 2 nhà cung cấp nước ngoài này và quy định tại Nghị định 126/2020/NĐ-CP (ngân hàng thương mại chỉ khấu trừ khi người mua là “cá nhân ở Việt Nam”).

Hiệp hội Ngân hàng cũng chỉ ra, tại khoản 5 Điều 6 Luật số 56/2024/QH15 sửa đổi Điều 42 của Luật Quản lý thuế 2019 như sau: “4. Đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác được thực hiện bởi nhà cung cấp ở nước ngoài thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ trực tiếp hoặc ủy quyền thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính". Quy định này có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Như vậy, từ ngày 1/1/2025, nhà cung cấp nước ngoài phải thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam.

Do đó, Hiệp hội Ngân hàng cũng đề nghị Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính tham mưu cho cấp có thẩm quyền xem xét bãi bỏ quy định ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ tại các Luật trên.