Bức tranh lợi nhuận các ngân hàng có thể phải 'vẽ lại' sau quý III

Theo kết quả điều tra xu hướng kinh doanh các tổ chức tín dụng (TCTD) của Vụ Dự báo Thống kê, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố hồi tháng 7, có tới 56,8% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế tăng trong quý III, trong đó chủ yếu là “tăng nhẹ”. Tuy nhiên, theo dự báo của các chuyên gia, trong quý này, lợi nhuận ngân hàng sẽ giảm so với quý trước do tăng trưởng cho vay thấp và chi phí dự phòng tăng.

Theo báo cáo tài chính của các ngân hàng niêm yết trong quý II và 6 tháng đầu năm, tăng trưởng lợi nhuận của hàng loạt ngân hàng đạt tới vài chục phần trăm, cá biệt có trường hợp tăng gấp vài lần so với cùng kỳ năm trước.

Một trong những yếu tố quan trọng làm nên con số lợi nhuận cao trong 6 tháng đầu năm của các ngân hàng là thu nhập lãi ngoài. Trong đó, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ có mức tăng trưởng trên 100%-200%. Kinh doanh chứng khoán cũng là hoạt động mang lại khoản lợi nhuận lớn.

Tuy nhiên, nguồn thu chính của các ngân hàng vẫn đến từ thu nhập lãi thuần và phần lớn do giảm mạnh chi phí lãi. Điều này đến từ việc lãi suất huy động giảm sâu nhưng lãi suất cho vay chưa giảm tương ứng, làm tăng NIM (biên độ lãi ròng) nửa đầu năm 2021.

Thế nhưng, theo đánh giá của các chuyên gia, đợt bùng phát dịch Covid-19 thứ 4 diễn ra mạnh nhất từ tháng 6 đến nay, nhiều tỉnh thành phải thực hiện giãn cách xã hội, doanh nghiệp tạm dừng hoạt động thực hiện chống dịch, khiến tốc độ tăng trưởng tín dụng quý III/2021 có phần chững lại. Cùng với đó, áp lực trích lập dự phòng và các gói hỗ trợ lãi suất cho vay liên tục được các ngân hàng tung ra nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Những yếu tố này sẽ tác động đến lợi nhuận của ngân hàng trong quý III. Theo phân tích của TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), tổng dư nợ hiện hữu của nền kinh tế vào khoảng 9,6 triệu tỷ đồng.

Nếu các ngân hàng tiến hành giảm 1% lãi suất trên tổng dư nợ hiện hữu thì con số lợi nhuận ngân hàng có thể bị ảnh hưởng là khoảng 96.000 tỷ đồng, tương đương với một nửa lợi nhuận của toàn ngành năm ngoái. Ước tính, riêng lợi nhuận ngân hàng trong 6 tháng cuối năm nay có thể giảm hơn 40.000 tỷ đồng.

Anh Khôi

Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam